El Popola Ĉinio>

“superbrili”是“日食,月食,食”吗?

| 2014-08-15
Bookmark and Share

    《世界语汉语词典》在第104页上将“superbrili”译为“【天】日食,月食,食”。这又是一个明显的错译。

 

    什么是天文现象的“食”?按《现代汉语词典》(第5版)的释义,“食”就是“月球走到地球太阳之间遮蔽了太阳,或地球走到太阳月球之间遮蔽了月球时,人所看到的日月亏缺或完全不见的现象。”前者是日食,后者是月食。这是人所共知的现象。那么世界语中的“superbrili”是不是有这样的词义呢?我们先来分析一下这个派生词的构成。作词根用的动词“brili”意思是“发光”,“super-”在这里作前缀,意思是“超过、胜过”。“superbrili”是一个及物动词,它的词义应该是“以自身的光超过”,可引申作“使黯然失色”、“使相形见绌”讲。由此可见,“superbrili”的词义与“食”无关(世界语用“eklipso”表达天文现象的“食”,用“eklipso de suno”和“eklipso de luno”分别表示“日食”和“月食”)。我们可以在《世界语插图大词典》(PIV)在第1048页上查得“superbrili”这个词的世界语释义:“superi per sia brilo”。可惜当时的《世界语汉语词典》的编者没有认真阅读这个定义,以致造成了误译。顺便说一下,《世界语汉语词典》在另一处,即在第860页上,把“superbrili”译为“照耀”。两处译语,竟然没有一处译对,这不能不使人感到遗憾!

 

    现在举一个“superbrili”的具体用例:

 

    有一首译成世界语的赞美耶稣的诗(LAŬDO AL JESUO)这样唱道:

 

    Belas la floroj, belas pli la homoj,

 

    Dum la freŝa, juna fort'.

 

    Jen ni forpasos, belon postlasos,

 

    Sed Jesu savas nin de l' mort'.

 

    Teran belecon kaj ĉiel-helecon

 

    Superbrilas Via bel'.

 

    Mia Savanto, Dia Peranto,

 

    Mia nura amo-cel'!

 

    (鲜嫩盛开的花是美艳的,

 

    而年青强健的人更美好。

 

    我们将会逝去,把美留下,

 

    但耶稣会救赎我们永生。

 

    你的美使天地间的一切

 

    光艳和美好都黯然失色。

 

    我的救世主,我的爱只属于你,

 

    你是上帝意志的执行者!)

 

    另外,这个词也被应用在我所编写的《汉语世界语大词典》中。例如:

 

    【闭月羞花】 [bìyuè-xiūhuā] (pp virino) esti tiel bela, ke eĉ la luno kaŝas sian vizaĝon kaj la floroj hontruĝiĝas ĉe la vido de ŝi; (pp virina beleco) superbrili [paligi] la lunon kaj hontigi la florojn

 

    【失色】 [shīsè] ①(失去本来色彩) perdi sian koloron; senkoloriĝi: 这些壁画已年久~。 Tiuj ĉi murpentraĵoj jam senkoloriĝis kun la paso de la tempo. ②(面色苍白) paliĝi: 大惊~ paliĝi de teruro ③(见绌) esti superbrilata: 相形~ esti superbrilata [lasi sin eklipsi] de iu [de io]; esti pala kompare kun

 

    最后还需要指出,“superbrili”的错译在新出版的《世界语汉语新词典》中仍然没有得到纠正。因此我建议,如有可能,最好由全协牵头组织一批有经验、有较高语言水平的人员对《世界语汉语词典》作全面修订。

 

 

Komento

Gastlibro

Kontonomo Anonimulo
No Comments