“不求甚解”
这个成语在中华全国世界语协会编写的《汉语世界语词典》中被译成：“ne peni por plene kompreni aferojn; ne inklini al profunda scio; kontentiĝi per supraĵa kompreno”。按《现代汉语词典》的定义，“不求甚解”原指读书要领会精神实质，不咬文嚼字。现多指只求懂得个大概，不求深刻了解。这个定义明确告诉我们，这个成语有两种含义，前者是积极的，后者是消极的。它出自陶渊明《五柳先生传》中的名句：“好读书，不求甚解，每有会意，便欣然忘食”。这里的不求甚解当然是积极的含意。也许是因为后人常望文生义、“不求甚解”的缘故，“不求甚解”就逐渐有了消极的含意。但至今仍有人在特定的场合以其原来的积极含义使用这个成语。因此在语文辞书中应当兼顾这两种含义。《汉语世界语词典》只译出了它的第二个意思而不译原义，是不妥当的。拙编《汉语世界语大词典》是这样处理这个词条的：
【不求甚解】 [bù qiú shèn jiě] ①(读书不咬文嚼字) legi nur por kompreni la esencon sen doni tro da atento al la laŭvortaj signifoj: 好读书，～(陶渊明语) ami legadon sen doni tro da atento al la laŭvortaj signifoj; ĝui plezuron en legado de libroj, sed ne emi droni en malgravaj detaloj ②(不求深刻了解) ne peni atingi profundan komprenon; kontentiĝi nur per supraĵa kompreno; ne peni profunde scii la aferojn: 粗枝大叶、～的作风 senatenta kaj supraĵema laborstilo
这样处理，既指出了这个成语的来源，又兼顾了它的两个不同的含义和用法，而且也举了用例。顺便说一下，原来的《汉语世界语词典》的世界语译语中“ne peni por ...”在语言上也是不规范的，因为“peni”只和动词不定式连用，不必加介词“por”。
Ipernity: El Popola Chinio
Facebook: EPC El Popola Chinio
Twitter: El Popola Chinio
WeChat: El-Popola-Chinio aǔ Skani la du-dimensian kodon por legi EPĈ enWeChat
