动词的相对时和绝对时
1. 相对时和绝对时的区别
1）相对时
在主从复合句中，如果从句动词的时间相对于主句谓语动词的时间，这种从句谓语动词的时间叫做相对时。例如：
Mi vidis, ke li leviĝas el la lito. 我看见他正在起床。
Mi vidis, ke li leviĝis el la lito. 我看见他起床了。
Mi vidis, ke li leviĝos el la lito. 我看见他即将起床。
上面三个例句中的leviĝas，leviĝis和leviĝos的时间都不是以说话时刻为准的真实的现在、过去和将来，而是以主句“Mi vidis”（我曾看见）的时刻为准的相对的现在、过去和将来。更确切地说，在相对时中，“-as”表示从句的动作发生在主句动作的同时，“-is”表示从句的动作发生在主句动作之前，“-os”表示从句的动作发生在主句动作之后。
2）绝对时
从句的谓语动词如果不受主句谓语动词的制约，单纯地表示以说话时刻为准的真实的时间，这种从句谓语动词的时间叫做绝对时。例如：
Hieraŭ mi vidis la sinjoron, kiu instruas en la universitato. 我昨天看见那位在大学里教书的先生。
Li loĝas tie, kie li naskiĝis. 他住在他出生的地方。
Kiam vi revenos, mi rakontos ĝin al vi. 你回来时我把它讲给你听。
上面三个从句中的动词instruas，naskiĝis和revenos所表示的时间分别是真实的现在、过去和将来，所以它们都是绝对时。
2. 相对时和绝对时的用法
1）相对时主要用在下列从句中：
a. 在以从属连词ke引导的主语从句、宾语从句、表语从句和解释性的定语从句中。例如：
Ŝajnis, ke ili ion serĉas. 似乎他们在找一件东西。
Mi scias, ke vi iam loĝis en Parizo. 我知道你曾在巴黎居住过。
Mia decido estis, ke mi ne iros tien. 我的决定是：我不到那里去。
Ŝi havis la senton, ke ŝi denove estas malgranda knabineto. 我感觉她重新回到了少女时代。
b. 在以疑问词（如ĉu, kiu, kio, kiam等）引导的各种附属问句中。例如：
Mi ne scias, ĉu mi povos veni. 我不知道我能不能来。
Ŝi ne diris, kun kiu ŝi faris turisman vojaĝon dum la lasta somero. 她没有说她去年夏天是和谁一起旅游的。
Li demandis ŝin, kial ŝi revenas tiel frue. 他问她为什么回来得这么早。
Estis dube, kiam li venos. 他什么时候来还拿不准。
Neniu sciis, kion li deziras fari. 没有一个人知道，他想要干什么。
Diru al mi, de kie vi venis. 请告诉我，你是从哪里来的。
La demando estis, ĉu li helpos ŝin. 问题是，他会不会帮助她。
c. 在pri tio, al tio, de tio, kun tio等后面以从属连词ke引导的解释性从句中。例如：
Mi ĝojis (pri tio), ke vi venos. 你要来，我很高兴。（注：主句中的pri tio通常可以省略）
Sokraton oni akuzis (pri tio), ke li koruptas la junularon. 有人控告苏格拉底腐蚀青年。（注：主句中的pri tio通常可以省略）
Li ŝuldis sian riĉon al tio, ke li estas laborema kaj ŝparema. 他是靠勤俭致富的。
Ĉion li atendas de tio, ke la sorto lin favoros. 他指望在交上好运时能得到一切。
Mia permeso estis ligita kun tio, ke vi ĝustatempe revenos. 你按时回来我才能给你准假。
Mi kalkulis je tio, ke vi min helpos. 我指望你能帮助我。
2）绝对时用于下列从句中：
a. 在各种关系从句中。例如：
Mi ne konas tiun, kiu venis hieraŭ vespere. 我不认识昨天晚上来的那个人。
Okaze mi renkontis malnovan amikon, kies nomon mi forgesis. 我偶然遇见一位老朋友，他的名字我记不清了。
Mi iros tien, kie vi laboris. 我将到你工作过的地方去。
La libro, pri kiu mi parolis, estas interesa. 我谈到过的那本书很有趣。
Kio pasis, ne revenos. （谚语）时不再来。（直译为：过去了的，不会再来。）
Vi troviĝas en tia sama situacio, en kia antaŭ du monatoj troviĝis mia kuzino. 你现在的处境和我表姐两个月的处境一样。
b. 在各种状语从句中。例如：
Se vi bone plenumos vian taskon, mi vin rekompencos. 如果你的任务完成得好，我就奖励你。
Li elektis tiun vojon, ĉar ĝi estas rekta. 我选择了那条路，因为它是直路。
Mi estas soifa, kvankam mi trinkis. 我虽然喝过水，但还是口渴。
Li kuris, kiel li povis. 他尽力奔跑。
Li tremis, kiel aŭtuna folio tremas. 他像秋天的树叶那样颤抖。
Dum ŝi kantis, ĉiuj silente aŭskultis. 在她唱歌时，大家都静静地听着。
La nokto estis tiel malluma, ke oni nenion povis vidi. 夜间天黑得什么也看不见。
Ipernity: El Popola Chinio
Facebook: EPC El Popola Chinio
Twitter: El Popola Chinio
WeChat: Skani la du-dimensian kodon por legi EPĈ en WeChat
