El Popola Ĉinio>

同义叠用(pleonasmo)

| 2016-08-16
Bookmark and Share

 

    同义叠用(pleonasmo)作为一种修辞手法是指同义词语有目的的重复使用。同义叠用与修辞上的反复(ripeto)不同。反复指同一个词或词组的重复使用,而同义叠用则是指意思相同或相近的不同的词或词组的重叠使用。

 

    同义叠用按其本质来说,是词语的一种赘用。例如在“sisma skuo”(地震)中,“sisma”本身就有“震动”的含义。这个词组由于用惯了,也就习以为常了。这就是同义叠用的一个例子。一般来说,同义叠用都是有它的特定作用的,如突出语义,增强语势,避免行文板滞等。因此,像plena perfekteco, malgranda tranĉileto, tute aboli, descendi malsupren, suprengrimpi, naĝi en la akvo, flugi en la aero, universala panaceo等同义叠用的说法,虽然其中都有语义重复的现象,但却不引起人们的反感;有一些同义叠用的说法,如sia propra, vidi per siaj propraj okuloj, nigra melankolio等,反而倒是正常的表达方式了。

 

    下面再举一些同义叠用的实例:

 

    Tion mi aŭdis per miaj propraj oreloj kaj vidis per miaj propraj okuloj. 那是我亲耳所闻,亲眼所见。

 

    En la Lingvo Internacia oni devas obei sole nur la logikon. (Z) 在国际语中人们只遵循逻辑。

 

    Pli ol mil homoj parolis inter si ekskluzive nur en neŭtrala internacia lingvo. (Z) 一千多人只用一种中立的国际语交谈。

 

    Mi plurfoje invitis lin, sed tamen li ne venis. 我多次邀请他,然而他没有来。

 

    Neniam fariĝu drinkemulo, sed vi tamen ja fariĝos tia. (Z) 永远不要成为酒鬼,然而你终究是会成为酒鬼的。

 

    La ŝimajn privilegiojn ni rompu, frakasu, pistu en polvon! 我们要把那些腐朽的特权打破、打碎、捣成粉末!

 

    Tiam ni malutilon alportus al nia afero grandan, kaj utilon ni alportus al neniu nenian. (Z) 在那样的场合下我们会给我们的事业带来巨大的损害,不会给任何人带来任何利益。

 

    Metu viajn manojn denove sur la glavon kaj ripetu, ke vi neniam al neniu diros pri la apero de la nokto. (Z) 把你们的手重新按在剑上,再说一遍:你们永不向人提起今晚出现的事。

 

    Esperanto estas nenies propraĵo, nek en rilato materiala, nek en rilato morala. (Z) 世界语在物质方面和精神方面都不是任何人的私有物。

 

    Restis nenio absolute, nek por mordi, nek por gluti. (Z) 穷得连糊口的东西都没有;穷得叮当响。

 

    上面所举的后四个例句在形式上有一个共同的特点:双重否定仍然表示否定的含义。按世界语十六条文规第二条的规定,双重否定应该表示肯定。例如:“Ŝi ne povis ne iri tien”(她不能不到那里去)意思是“她只能到那里去”。按这一逻辑规则,上面的“… kaj utilon ni alportus al neniu nenian”就应该改写成“… kaj utilon ni alportus al iu ajn nenian”。但柴门霍夫在这句话中打破了正常的逻辑规则有目的地叠用了两个否定词,借以加强“不会给任何人带来任何利益”的否定含义。

 

    “nek … nek …”与前面的另一否定词连用仍然表示否定的这种强调用法,也常可在柴门霍夫的作品中见到。这也是一种同义叠用。按照逻辑,上面所举的倒数第二个例句可以改写成:“Esperanto estas nenies propraĵo kiel en rilato materiala, tiel ankaŭ en rilato morala”或“Esperanto estas nenies propraĵo ne nur en rilato materiala, sed ankaŭ en rilato morala”,但表现力显然不如柴门霍夫的原句。

 

    当然,同义叠用不能无目的地使用,更不能滥用。例如在“mi mem persone”中mem和persone都表示“亲自”的意思,用一个也就够了,无需叠用。然而,在滥用和用得恰当之间有时并无明显界限。例如《世界语插图大词典》(PIV)认为“eliri eksteren”是同义叠用的滥用,是一种语病(见该词典pleonasmo词条)。但笔者也常在世界语文学作品中读到类似的用法。例如,在Degenkamp译的《Taglibro de Anne Frank》 p. 205上就可以读到“… dum longa tempo mi ne povis elŝovi la nazon eksteren”这样的句子。此外,PIV在p. 225上还收了“li elirigis lin eksteren”这样的例句。

 

Ipernity: El Popola Chinio

Facebook: EPC El Popola Chinio

Twitter: El Popola Chinio

WeChat: Skani la du-dimensian kodon por legi EPĈ en WeChat

 

Komento

Gastlibro

Kontonomo Anonimulo
No Comments