Deklaro de UEA okaze de la tago de la libro

    Universala Esperanto-Asocio alighas al la celebrado de la internacia tago de la libro (23-a de aprilo) fare de Unesko. Celoj de la tago estas la instigo legi librojn kaj aperigi librojn kaj protekti la rajtojn de la verkintoj.

    Ni komplete subtenas la deklaron de la Ghenerala Direktoro de Unesko, Koichiro Matsuura, okaze de la last-jara librotago, kiam li diris ke: "Libroj estas fundamenta rimedo por aliri la konon de valoroj, sagho, belo kaj homa pensado. Kiel transportiloj de kreajhoj, informoj kaj eduko, ili permesas al chiu kulturo esprimi la proprajn esencajn ecojn kaj vidi la identecon de aliaj. Kiel fenestro al la malsameco de kulturoj kaj kiel ponto inter civilizoj, preter spaco kaj tempo, libroj estas fonto de dialogo, rimedo por intershanghoj kaj fonto de evoluo."

    La Esperanto-movado dum tuta jarcento vivis esence per siaj libroj, de la komenca malgranda lernolibro aperinta en la jaro 1887 ghis la nuntempa richeco de dekmiloj da libroj en la internacia lingvo Esperanto pri chiuj temoj kaj eldonataj en chiuj landoj de la mondo. La libroj ludis por la komunumo de la parolantoj de Esperanto, dise loghantaj, la kuntenan rolon, kiun en naciaj socioj ludas ankau aliaj pli konkretaj rimedoj. Kun plezuro oni povas konstati, ke la parolantoj de Esperanto nature kaj facile transiris nun al novaj formoj de libro-eldonado, kiuj daurigas la saman laboron per alia teknika rimedo.

    Sed io estas aparta pri la kulturo esprimata per la esperantlingva libraro. Temas pri tio, ke efektive la Esperanto-komunumo forte provas realigi la dezirojn, ke chiu popolo esprimu siajn ecojn kaj komprenu la identecon de aliaj gentoj. La esperantlingva libraro konkrete metas chiujn popolojn sur la sama nivelo, kiam temas pri eblecoj esprimi sin, sendepende de la grandeco nombra, ekonomia au politika. Tio estas ankorau pli grava en la nuna tempo, kiam iuj provas utiligi siajn librojn ankau kiel rimedon de kultura imperiismo. Sufichas rigardi la statistikojn de Unesko mem pri landa origino de vendataj libroj por kompreni la amplekson de la fenomeno. Samtempe la statistikoj pri tradukado de libroj montras ankorau pli drame, ke la kultura influo en la nuna mondo estas nur unudirekta: iuj parolas al chiuj kaj chiuj auskultas.

    Kontrau tio kaj por egaleco inter la lingvoj, la kulturoj kaj la popoloj la Esperanto-movado laboris dum unu jarcento kaj ghi fiere reasertas siajn originajn celojn. La internacia planlingvo Esperanto celas justecon en la kampo de lingva-kultura internacia rilatado. Subteno al la libroj eldonataj en chiuj landoj, en chiuj lingvoj kaj pri chies valoroj estas, do, natura parto de niaj celoj kaj pro tio ni kuncelebras kun Unesko la agadon por pli justa mondo ankau en chi tiu kampo.

(Universala Esperanto-Asocio)