Unua-pagho >> Socio >> Aktuala temo

 

 

 


Aliflanke de familio

de XIANG HONG

    En la lastaj jaroj ni legis raportajhojn pri familia perforto: edzo torturis edzinon, edzino murdis edzon, gepatroj molestis infanon, filo au filino kruele vundis gepatrojn, gefratoj malamikighis... Hejmo devas esti sekura haveno kontrau la shtormo de la strecha socia vivo kaj agrabla edeno ekster la komplikaj homaj interrilatoj. Sed por iuj homoj ghi shajnas purgatorio plena de suferoj au amfiteatro de batalo inter vivo kaj morto. Chu tio ne estas tragedio en la homa socio?

    Kiel socia fenomeno, familia perforto ekzistas dum longa tempo, sed ghi estas neglektata pro sia kashigho en alia flanko de familio. Ghi okazas chefe kontrau virinoj, kaj ghiaj formoj estas diversaj: korpa kaj spirita torturado, seksa ofendo k.a. Iuj ech kredas, ke familia perforto estas ghemela al familio. Pro sia ofteco familia perforto jam farighis ghenerala, ne eksterordinara fenomeno de la socio. Sed nia socio evoluas, kaj la vundo de la korpo kaj spirito de homoj kaj malkvietigo de la socio pli kaj pli multe vekis la atenton de la sociologoj kaj la publiko. Jen kial oni povas legi pli kaj pli multe pri tiu afero en amaskomunikiloj.

"KIU NE BATAS SIAN EDZINON?!"

    Mi turnis mian atenton al familia perforto en 1995, kiam mi konatighis kun juna sinjorino Ye, kiu loghis kun mi en sama chambro en hospitalo. Shi venis de la kamparo de Hebei-provinco. Shi estis serena kaj laboris en granda auto-dekorejo en Pekino. La hospitalo estis proksima al shia laborejo kaj preskau chiuvespere shin vizitis shiaj kamaradinoj. Ankau shia edzo dungighis al la dekorejo, sed malofte vizitis shin, kaj se li venis, li chiam sidis mallongan tempon kaj chiufoje postulis de shi monon. Kaj shi kelkfoje plendis antau mi: "Franjo, vi ja vidas, chiuj estas amikaj al mi, sed li..."

    Ye diris al mi, ke ili geedzighis pere de svatado. Antau la geedzigho shi sciis nur, ke li havas bonajn familiajn kondichojn. Sed post la geedzigho shi trovis, ke li estas mallaborema. Li konsumis la tutan monsumon perlaboritan en la urbo, kaj por sin kuraci shi prunteprenis monon de la mastro.

    Mi konsilis, ke shi rebonigu sian edzon per ofta interparolado, sed shi ridis je mi: "Franjo, chu la viroj auskultas nian admonon? Jam estas feliche, ke li ne insultas min."

    "Kial vi ne eksedzinighas?"

    "Mi neniam kuraghas tion pensi. En nia hejmloko eksedzigho estas granda honto."

    Mi chagrenighis pro shia situacio, kaj shi tamen konsolis min: "Multaj kamaradinoj en la hejmloko envias min, ke mi povas labori en urbo kune kun li, kaj krome li malofte batas min."

    "CHu tio jam sufiche kontentigas vin, ke li malofte batas vin? CHu en via hejmloko la viroj kutime batas sian edzinon?"

    "Franjo, kredeble vi malmulte scias pri la kamparo. Kiu ne batas sian edzinon?! Oni malestimas virojn, kiuj ne batas sian edzinon."

    Mi estis surprizita. Antaue mi audis, ke viroj en la kamparo emas bati sian edzinon. Artikolo de iu universitata profesoro profunde impresis min. En sia artikolo li rememoris, ke en nordorienta CHinio, kiam la viroj laboris surkampe, ili ofte babilis pri la sperto en ofendo al edzino kaj fieris, ke ili estas kuraghaj au lertaj en batado de sia edzino. Sed lau mia imago tio devis resti en la historio, antau almenau 20 jaroj. Se mi ne konatighus kun Ye, mi jam kredus, ke la ideologio de la kamparanoj radikale shanghighis kune kun la disvolvigho de la ekonomia reformado.

    Poste mi komencis doni atenton al koncernaj raportajhoj kaj certighis, ke serioza estas familia perforto. Ghi okazas ne nur en la kamparo, sed ankau en la urboj; ne nur en Chinio, sed ankau en multaj aliaj lokoj de la mondo. Chiuja Federacio ricevas multajn akuzajn leterojn, kaj 17% de ili rilatas al familia perforto. La Pekina Virina Federacio foje raportis per statistiko, ke familia perforto kontrau edzino okazas en chiuj socitavoloj kaj chiuj profesioj, kaj inter la batitaj edzinoj trovighas shtatoficistinoj kaj universitataj instruistinoj. En sia libro china sociologo s-ino Li Yinhe raportis, ke 95% de la suferantoj de familia perforto en Usono estis virinoj; en Francio 2 milionoj da virinoj estis molestataj de viroj; en Germanio 4 milionoj da virinoj estis torturataj de sia edzo; kaj statistiko el Israelo diras, ke la ofendataj virinoj vivas kiel en prizono izolita de la ekstera mondo. Familia perforto, kiel nekonata epidemio, infektas la tutan mondon.

KIAM FINIGHOS FAMILIA PERFORTO?

    De kiam la Najroba Strategio alvokis batali kontrau perforto al virinoj, la registaroj kaj precipe la virinaj societoj de diversaj landoj donis pli kaj pli grandan atenton al familia perforto kaj analizis de diversaj flankoj tiun fenomenon. Iuj opiniis, ke tion kauzis anormala psiko de malgranda parto de la homoj. Sociologoj analizis, ke tion kauzis deprimigho post malsukceso kaj sufokigho pro la klasaj diferencoj de la socio: al perforto emas tiuj homoj, kiuj ne povas atingi sian celon, au trovighas en relativa au absoluta malricheco, au loghas en malbonega domo, au havas malbonajn laborkondichojn, au ne havas okupon... Eble tiu analizo komprenigas, kial familia perforto okazas en la suba tavolo de la socio.

    En Chinio oni ne surprizighas pro familia perforto dum longa tempo, influate de tradicia koncepto. Dum miloj da jaroj regis la koncepto pri absoluta rego de edzo super edzino, absoluta rego de patro super filo kaj humiligho de virino antau viro. Kaj la slogano "Viro kaj virino estu egalrajtaj" havas historion de malpli ol 100 jaroj. Same kiel Ye, multaj rigardas batadon de edzo al edzino kiel kutiman agon, kaj shi ech sentis felichon, ke shia edzo malofte batas shin. SHia sinteno estas tipa en la kamparo de CHinio, malgrau ke shi havas mezgradan klerecon. Kaj en Chinio oni chiam pli akcentas la integran familion ol la individuojn. Oni kutime prenas interbatadon au familian perforton kiel internan aferon de familio kaj ne intervenas en tian aferon. Cetere, chinoj emas kashi la "familiajn skandalojn". Chio tio estas favora al la homoj, kiuj emas al familia perforto. La batantoj rigardas sin pravaj, kaj la batitoj hontas konfesi sian ofendighon. Iuj suferintoj ech mensogas, ke bluajhojn che la okuloj faris ne la edzo, sed ili kontuzighis en alia loko.

    En la lastaj jaroj, analizante familian perforton, oni pli kaj pli ofte atribuas ghin al malforteco de la koncepto pri la homa rajto kaj al malforteco de tiu pri legha sistemo, char ankorau multaj chinoj pravigas sian batadon al la edzino. La Pekina Virina Federacio donis ekzemplon: Iu virino venis al hospitalo pro sia ostorompigho kauzita de batado de la edzo. Laboranto de la federacio kritikis shian edzon, kaj chi tiu refutis: "Chu mi malobservis la leghon, ke mi batis mian propran edzinon?" Multaj el la suferintaj virinoj sin turnis al siaj kamaradinoj au gepatroj por plendi au peti ilian protekton, sed malmultaj el ili havis la ideon au kuraghon peti helpon de la legho. Mia amikino, jhurnalistino, rakontis al mi hommortigon, kiun shi raportis en sia jhurnalo:

    Kamparanino en Sichuan-provinco faris dekojn da hakoj al sia edzo, char shi jam ne povis elteni lian kruelan batadon al shi kaj la filino dum longa tempo. SHi estis kondamnita al morto. Chiuj konantoj de shia suferego proparolis por shi, petante moderigi la kondamnon al shi. Kaj shi konis la vorton "legho" nur post sia enkarcerigho.

    Fakte shi jam multe penis por shanghi la konduton de sia edzo. SHi vane petegis lin kaj ankau liaj gepatroj, la najbaroj kaj la vilaghestro ne povis deadmoni lin de la oftega batado. SHi diris, ke shi ne volis mortigi lin, sed shi havis neniun alian elirejon, char shi jam ne povis elteni plu la kruelajhon de la edzo. Hakante lin, shi ech ghojis, ke finfine shi kaj la filino estos liberigitaj.

    Mi kaj mia kamaradino dronis en granda tristo.

KIEL HELPI LA MALFORTAN SEKSON?

    Analize ghis la fino, suferantoj de familia perforto estas malfortuloj. Ili bezonas prizorgon kaj helpon de la tuta socio rilate la spiriton, korpon kaj materialon.

    Multaj homoj miris: Kial tiuj molestataj virinoj vole-nevole restas en la hejmo plena de perforto? La respondo estas, ke ilia memfido estis frakasita de perforto. Enketo montras, ke malvola tolero kaj inerteco estas tipaj karakterizajhoj de la turmentataj edzinoj. Batigho de virino havas tri stadiojn: Che la komenco de batado shi surprizighas kaj penas eviti baton, poste shi terurighas kaj chiamaniere penas plachi al la edzo, kaj fine shi deprimighas kaj riprochas sin mem. Batado al virino kauzas vundon kaj ech morton kaj kondukas al imitado de posteuloj. Ofte okazas, ke ankau la infanoj estas molestataj kune kun la patrino. Kiam ili elkreskas, ili ankorau vivas en tia situacio.

    Por likvidi perforton kontrau virinoj, la china registaro alprenis jenajn rimedojn:

    Unue, emfazi la socian moron respekti kaj protekti la virinojn kaj oponi kontrau diskriminacio al la virinoj, kondamni kaj puni chian perforton atencantan la virinojn.

    Due, kompletigi specifajn, preventajn kaj administrajn leghon, sisteman regularon kaj justican kontrolan sistemon, amplekse legalizi la defendon de la virinaj rajtoj.

    Trie, fortigi al la virinoj la konscion pri legha sistemo, kuraghigi ilin sin defendi per legha rimedo kaj levi ilian povon kontrau perforto.

    Kvare, la registaro kaj la neregistaraj organizoj devas doni grandan atenton al la plendo kaj akuzo de la virinoj, helpi la molestatajn virinojn solvi malfacilojn kaj priparoli por ili. En la nuna socio de CHinio parto de la turmentataj virinoj havas malgrandan enspezon, tial ili ne povas facile akcepti eksedzighon, escepte se ili havas elirejon. Se ili eksedzighos, ili perdos vivrimedojn. Tiu homgrupo plej urghe bezonas helpon de la socio krom la legha helpo.

    Por moderigi kaj fine likvidi familian perforton, estas necese altigi la kvaliton de chiuj individuoj. Oni devas laudi la tradician moralon de reciproka respekto kaj reciproka amo. La virinoj devas esti memrespektaj kaj memstaraj kaj esti kuraghaj kaj saghaj en sindefendo per la legho.