Unua-pagho>> Kulturo >> China lingvo

 

 

 

 


Chu la china lingvo malfacila?

Pri la chinaj ideogramoj

    Antau chio, la china lingvo ne estas alfabeta, ghi ne estas strukturita el literoj, sed formita el kvadrataj ideogramoj kreitaj per diversformaj strekoj. Ekz., en la china lingvo, la vorto Esperanto estas chinigita kiel 世界语 (shijieyu), la tri ideogramoj estas kreitaj per strekoj kaj . Tial, la china lingvo tute diferencas de la alfabetaj lingvoj. Kiam oni lernas la alfabetajn lingvojn, nur se li konas la literojn kaj ankau scias la regulojn de prononcado, ghenerale li povas prononci la aperantan vorton. Kaj se li jam posedas tiun vorton en sia parola lingvo, li ankau povas kompreni ghian sencon. Sed oni ne kapablas fari tion en lernado de chinaj ideogramoj. Li ne povas prononci la ideogramon lau ghia formo, kaj kompreneble, nek kompreni ghian sencon.

    La tuta nombro de la chinaj ideogramoj estas ch. 60 mil, ech la alte klerigitaj chinoj ne povas koni chiujn, por ne paroli pri la ordinaraj homoj. Krome, trovighas ideogramoj, kiuj kun tre komplikaj strukturoj estas formitaj el multaj strekoj. Estas multaj ideogramoj, kies prononcado estas sama, ekz., la ideogramo "zhong" el "zhongguo" (Chinio) havas la saman prononcon kun aliaj 30 ideogramoj, kaj tio ne estas malofta fenomeno. Ankau la ideogramoj kun similaj formoj ne estas malmultaj, ekz., la ideogramo 已 (yi, jam) kaj la alia 己 (ji, mem) nur iomete diferencas inter si, do ili estas ne facile distingeblaj.

    Sekve, oni asertas, ke la chinaj ideogramoj prezentas kvar malfacilojn, nome malfacilojn en konado, legado, skribado kaj memorado. Unuvorte, ili estas ege malfacilaj.

    Tamen, kiam ni konfirmas la malfacilecon de chinaj ideogramoj, ni devas samtempe rimarkigi, ke ili ne estas tiel malfacilaj, kiel oni argumentas au imagas.

    Versence, chinaj ideogramoj estas simboloj de ideoj. Multaj bazaj ideogramoj estas hieroglifoj, ekz., la ideogramoj 日 (ri, suno), 月 (yue, luno), 山 (shan, monto), 人 (ren, homo),火 (huo, fajro), 木 (mu, arbo) devenas respektive de siaj originaj figuroj Kvankam tiuj ideogramoj shanghighas en formoj pro la shangho de skribmanieroj dum sia kelkmiljara evoluado, tamen, ili ech nun ankorau prezentas la spurojn de hieroglifo. Aldone estas la tiel nomataj "memklarigaj ideogramoj" kaj "kombinite klarigaj ideogramoj". Lasu min preni la ideogramojn 上 (shang, supre) kaj 下 (xia, sube) kiel ekzemplojn de la "memklarigaj ideogramoj". Oni prenas la horizontalan strekon "-" kiel bazon, aldonante la signon┝ sur ghi, kreis la ideogramon 上, kaj aldonante la signon 卜 sub ghi, kreis la ideogramon 下. Alia ekzemplo estas la ideogramo 立 (li, stari). Ghia origina figuro estas , kiu montras, ke homo staras sur la tero. La "kombinite klarigaj ideogramoj" estas kombinoj de du au pli ol du ekzistantaj ideogramoj por krei novan ideogramon por esprimi ian sencon. Ekz., la ideogramo 日 (ri, suno), kunmetite kun alia ideogramo 月 (yue, luno), farighas nova ideogramo 明 (ming, lumo au brilo), char la antikvaj chinoj nur sciis, ke la suno donas lumon tage kaj la luno donas brilon nokte. Alia ekzemplo estas la ideogramo 炎 (yan, varmega), kiu estas farita el du ideogramoj 火 (huo, fajro) unu super la alia kaj signifas varmegon. La ideogramoj 笑 (xiao, ridi) kaj 哭 (ku, plori), kvankam ne estas hieroglifoj, tamen estas tre piktogramaj. La antaua spegulas la ridantan mienon kaj la lasta bildigas la mienon kun larmoj. Ech tiu, kiu ne scipovas la chinan lingvon, povas konjekti la sencojn de tiuj du ideogramoj je la unua rigardo.

Revenu