Unua-pagho>> Kulturo >> China lingvo

 

 

 

 


Chu la china lingvo malfacila?

Bushou-oj de la chinaj ideogramoj

    La ideogramoj el la tri supre traktitaj kategorioj ja estas pli-malpli facile kompreneblaj per cerbumado au rezonado.

    Bedaurinde estas, ke tiaj relative facilaj ideogramoj konsistigas nur proksimume 10% de la tuta nombro de la chinaj ideogramoj. La restantaj 90% estas kombinoj de idea signo kaj sona signo. Tiaj ideogramoj konsistas el ch. 190 bushou-oj (speco au parto). Bushou-o ludas gravan rolon en formado de plejparto de ideogramoj, tamen mi ne povas detale pritrakti ghin en tiu chi artikolo, mi nur donos klarigon per diversaj ekzemploj. Estas bushou-o de t.n. "tri gutoj da akvo", ghia simbolo estas 氵. Sin trovas pli ol 500 ideogramoj kun tiu bushou-o, kiuj pli-malpli rekte au ne rekte rilatas al akvo. Ekz., la tri ideogramoj 江 (jiang, rivero), 河 (he, rivero), 湖 (hu, lago), chiuj havas en la maldekstra flanko la simbolon 氵, tio signifas ke ili chiuj estas akvecaj, kaj en la dekstra flanko estas respektive la ideogramoj 工, 可 kaj 胡 , kiuj montras la prononcon. El tiuspecaj ideogramoj trovighas ankau kelkaj kun simbolaj sencoj, ekz., la ideogramo 泪 (lei, larmo) estas farita el 目 (mu, okulo), ghi signifas, ke akvo fluas el la okuloj. Krom akvo, al homoj ne malhaveblas ankau fajro, do, estas bushou-o de fajro 火 ; por fajro-sencaj ideogramoj. Ankau estas bushou-o de metalo 钅;por formi la ideogramojn iel rilatantajn al metalo. Tiel, la fakaj sciencistoj povas facile krei novajn ideogramojn por la diversaj metalaj elementoj simple per kunmetado de la bushou-o 钅;kun simplaj ideogramoj montrantaj ilian prononcon, ekz., oni kreis la ideogramojn 铀 (you),钋 (po) kaj 钴 (gu) por uranio, polonio, kobalto ktp. Estas rimarkinde, ke pro la shanghigho de prononcado de la ideogramoj dum ilia longtempa ekzistado, la prononca parto de iuj ideogramoj nun ne precize reprezentas ilian sonon, ekz., la prononca parto 工 (gong) de la supre menciita ideogramo 江 (jiang) nun ne similas al la sono de tiu ideogramo.

Revenu