En
la historia periodo de Printempo kaj Autuno la kortego de Zhou-dinastio
estis jam ne alte taksata kaj iuj grandaj regnoj faris senchesan
aneksan militon. La venkinto ofte kunvokis estrojn de aliaj regnoj
por devigi ilin rekoni ties hegemonion.
La
unua hegemonia regnestro estis duko Huan de Qi-regno (orienta parto
de la nuna Shandong-provinco) kaj post li aperis aliaj kvar hegemoniaj
regnestroj.
La
kulturo de Printempo kaj Autuno estis enhavoricha. Tiam aperis la
plena kolekto de la plej fruaj chinaj poemoj "Libro de Odoj",
kies plejparto estas versajhoj verkitaj en la Okcidenta Zhou-dinastio
kaj Printempo kaj Autuno.
En
tiu historia periodo naskighis multaj eminentaj pensuloj.
Laozi
naskighis en Chu-regno en la lasta periodo de Printempo kaj Autuno.
Li estis fondinto de taoismo kaj verkis "Daodejing".
Konfuceo
naskighis en 551. a.K. en Lu-regno. Li estis granda pensulo kaj
fondinto de konfuceanismo. Li alte taksis ritojn kaj postulis, ke
oni severe observu la difinon pri ritoj kaj kondutu lau la regulo
pri rilatoj inter suvereno kaj regatoj, patro kaj filoj, superuloj
kaj subuloj, kaj ke la korteganoj estu lojalaj al la suvereno, gefiloj
obeu la gepatrojn, la subuloj obeu la superulojn. Li alte taksis
ankau humanismon. Li deziris, ke la regantoj amu la popolon, ne
tro subpremu ghin. Li estis ankau granda edukisto. Li fondis privatan
lernejon kaj instruis lau la kompare progresa eduka ideologio. En
siaj lastaj jaroj li kompilis "Libro de Odoj", "Shang
Shu", "Printempo kaj Autuno" kaj aliajn. Liaj vortoj
estis kolektitaj en "Analektoj de Konfuceo". Lia penso
estis rigardata kiel gvida penso en la sekvantaj pli ol 2 mil jaroj.
"Milita
Strategio de Sunzi" estis verkita de Sun Wu, eminenta milita
strategiisto. Li naskighis en Qi-regno en la lasta periodo de Printempo
kaj Autuno. Li resumis sian militan sperton kaj tiun de la antauuloj
kaj verkis tiun libron, faman militan verkon en la antikva Chinio.
La verko sisteme pritraktas la strategiajn kaj taktikajn principojn,
montras la gravecon de koncentrado de la milita forto kaj akcentas,
ke kiu konas la malamikon kaj konas sin mem, tiu estas chiamvenka.
|