Unua-pagho>> Homaro kaj naturo >> Bestoj

 

 


Savi chinajn aligatorojn
    Nun en Chinio la kvanto de sovaghaj chinaj aligatoroj estas nur 150, malpli multe ol tiu de sovaghaj grandaj pandoj.

    En la pasintaj kelkdek jaroj, pro malvastigho de sia vivspaco kaj negativa influo de homa aktivado, sovaghaj chinaj aligatoroj evidente malmultighis kaj ili alfrontas minacon de pereo.

    Racieco mankas al la agha strukturo de chinaj aligatoroj. La idoj pli kaj pli malmultighas kaj la adoltoj oldighas. La natura genero preskau malaperas. Pro tio la fakuloj de la Internacia Unio por konservo de Naturo kaj Naturaj Richfontoj enlistigis la chinan aligatoron kiel la plej grave protektatan inter la 23 specoj da krokodiloj.

    En 1962 Chinio enlistigis la chinan aligatoron kiel unu el la pereontaj specoj chefe protektataj. Fine de la 70-aj jaroj kaj komence de la 80-a jaroj de la pasinta jarcento Anhui-provinco konstruis naturparkon kaj genero-esploran centron. Nun la nombro de artefarite fekundigitaj chinaj aligatoroj atingis ch. 10 mil. Ankau en Zhejiang-provinco konstruighis naturparko de chinaj aligatoroj kaj reproduktighis 366 per artefarita fekundigo. En zooj de aliaj provincoj la nombro de chinaj aligatoroj estas apenau 1000.

    Kompare kun alispecaj krokodiloj en aliaj landoj, estas tre malmultaj chinaj aligatoroj chu artefarite fekundigitaj, chu sovaghaj. La kvantoj de golfaj krokodiloj de Tajlando kaj misisipaj krokodiloj de Usono estas po pli ol kelkcent mil.

    En la besto protektado plej grave estas havi naturajn sovaghajn bestarojn, kiuj povas vivi longe. Kvankam la artefarita fekundigo de chinaj aligatoroj estas sukcesa, tamen la sovaghajn chinajn aligatorojn minacas pereo. Ech en shtata naturparko de chinaj aligatoroj ne trovighas tauga vivspaco, kaj lagetoj por vivo de la sovaghaj chinaj aligatoroj ne apartenas al la naturparko. Kamparanoj ofte irigacias rizkampojn per lagakvo, ke la sovaghaj chinaj aligatoroj vivantaj en akvo devas chien forfughi. La rapida malmultigho de la nombro de sovaghaj chinaj aligatoroj, apartigho de iliaj vivlokoj kaj malvastigho de ilia vivspaco certe kauzos ilian pereon. Nun jam malfacile videblas nestokonstruado kaj reproduktigho de la sovaghaj chinaj aligatoroj en la natura medio.

    Por eviti pereon de la sovaghaj chinaj aligatoroj oni devas konstrui au restarigi sufiche da naturaj restadejoj.