Nia auto iris jen en nuba maro jen en monta valo, kaj pro la zigzaga irado ni preskau perdis la kapablon distingi la direkton, kvazau ni irus en natura labirinto. Apikaj montoj staras kiel vertikale hakitaj kaj chio elspiras majestecon.

    La plej majesta estas Tianzi-monto. Tiutage ni estis transportataj per telferoj kaj vidis multege da kuriozaj montpintoj, kiuj staras kiel spadoj skrapantaj la densan nubaron kaj rigardantaj rekte al la blua chielo. Ni silente sidis en la telferoj kaj kuntirighis pro timo, tamen ni spertis la majestecon de Tianzi-monto.

    Tie en shtona arbaro chielskrapas shtonaj arboj, charmas sveltaj shtonaj bambuoj, kreskas dikaj shtonaj fungoj... Inter la amasego da shtonaj floroj petolas shtonaj leonoj, tigroj, testudoj, leporoj... Eventuale ni povus ripozi sur shtona segho kaj dormi en shtona domo, ekster kiu staras shtonaj gardistoj. Chio tio estas farita de la naturo!

    En Zhangjiajie akvo estas nedisigebla de montoj. En valoj troveblas lagoj, che montpiedoj lirlas riveroj, che krutajhoj bruas akvofaloj kaj en ravinoj fluas rojoj kaj el fontoj shprucas akvo. Chio chi multe plezurigis nin kaj akompanis nin en la vizitado...

    Antau ni aperis profunda valo chirkauita de krutajhoj. La akvo kondukas rekte al subtera rivero, kies profundeco estas malfacile sondebla. De sur la krutajhoj malsupren torentas akvofalo, kaj staras antikvaj arboj kiel kolosaj ombreloj. Lau la krutajhoj etendighas natura shtona shtuparo. Oni volis malsupreniri por esplorado, tamen terurighis de la tondra plaudado. En la ravino ne helpas poshlampo, tie densas nebulo kaj tondras akvo. La ravino nomighas Dia Halo. Kiom ghi profundas kaj kiom ghi longas? Neniu scias. Oni povas supozi ghian mirindecon nur lau la gigantaj stauroj (Staurois ricketti) kaj megalobatrakoj (Megalobatrachus davidianus), iam ripozantaj sur rokoj.

    Du trionoj de la 369 kvadrataj kilometroj da spaco de Zhangjiajie estas tute misteraj kaj tie neniam vidighis homa spuro, kio pliigis al la loko primitivan sovaghecon. Kaj tia beleco apartenas ankau al la sennombraj kavernoj. En la kaverno Flava Drako shvebe malsupreniras akvo el 3 fontoj 60 metrojn altaj sur la kaverna tegmento, kaj tion formis tralikado de la subtera rivero. Tie vivas raraj vitrecaj fishoj, kies prapatroj vivis surtere. Eble por protekti sin kontrau rabobestoj au pro shanghigho de terkrusto ili farighis loghantoj de la kaverno. En mallumo iliaj okuloj farighis superfluaj kaj pro tio degeneris. Pro manko de lumo malaperis ankau la pigmentoj protektantaj la internajn organojn kontrau ultraviolaj radioj kaj tial la fishoj farighis blindaj kaj travideblaj kun fortaj antenoj. Sciencistoj diris, ke la evoluo de la blindaj fishoj en la kaverno dauris almenau dekmilojn da jaroj. Ankau ili estas natura heredajho, utila por esplori la vivestajhan metamorfozon kaj interrilatojn inter la vivestajha formo kaj medio. La natura legho pri progreso de utilaj kaj degenero de senutilaj klare montrighas en ili. En la kaverno chio estas longviva. Iu shtona pinglo havas historion de 200 mil jaroj kaj nun ghi altas 19.2 metrojn. Kelkaj shtonaj semoj ech ghermas, prilumate de fluoreskaj lampoj. La tempo kreis ankau la monton Shtona Instrumento...

    Kiamaniere naskighis la mirindaj pejzaghoj de Zhangjiajie? La naturo per subtraho kreis shtonajn arbarojn sur kvarca stratumo. Pro erozio la supraj shtonaj tavoloj iom post iom krevis kaj la disfalintaj pecoj forportighis de fluanta akvo kaj sur la ebena tersurfaco aperis kvadrataj montoj, malprofundaj sulkoj, valoj kaj poste grandaj ravinoj kun apikaj montpintoj kiel shtonaj pingloj. Kompreneble ankau kvadrataj montoj povas farighi shtonaj arbaroj, tamen tio okazos eble post milionoj da jaroj.

    La naturo per adicio kreis kavernojn kaj kuriozajn rokojn sur kalkshtona stratumo. Char kalkshtono entenas abundon da kalcia karbonato facile solvebla en akvo, tial fluanta akvo faris en la stratumo kavernojn kaj estigis en ili stalagmitojn kaj stalaktitojn. Pro la kontinua akvofluo la stalagmitoj kaj stalaktitoj kunighas kaj transformighas en shtonajn kolonojn, kurtenojn kaj akvofalojn... Oni diris, ke formigho de tiaj mirindajhoj bezonas milionojn da jaroj.

    En valoj kaj che krutajhoj de Zhangjiajie estas ankau fosilioj de konkuloj. Tio montras, ke antau 380 milionoj da jaroj tie estis senlima maro. Por sciencistoj la naturaj pejzaghoj de Zhangjiajie estas kompleta historio de tersurfaca kresko.