Rigardate
de la spaco, la terglobo estas blua, char 70% de ghia surfaco estas
kovrita de la maroj. La maroj estas giganta kaj mirinda trezorejo
kun multaj valorajhoj por la homaro.
La
meduzoj estas akvorichaj. Akvo konsistigas 98% de ilia korpo, inter
kies molekuloj estas granda kvanto da likvajho. Post prilaboro oni
ricevas polimeran gluon.
Sciencistoj
opinias, ke en la maroj estas multe da novaj biologiaj materialoj,
ekz. holoturio. Ghi estas mola kaj elasta sed minacate, ghi farighas
malmola. Kio do dotis al ghi tiun kapablon?
En
la korpo de holoturio estas multe da ghelo, t.e. proteino kaj graso,
kiu ekzistas en la korpo de diversaj animaloj, inkl. de la homoj.
Estiel materialo, ghelo estas tute ordinara, tamen ghi havas apartan
econ. Peco da ghelo povas resti malmola, absorbinte akvon 30-oblan
kiom la volumeno de ghia korpo, kaj impresas seke. Nun sciencistoj
faras esploradon, por ke ghelo povu movighi.
En
la estonteco oni povas movi generatorojn, pumpilojn kaj valvojn
per tiu mola materialo. La naturo estas ligita interne de si ne
per pingloj, nek per nitoj kaj veldo, sed per gluo, kiu liveras
ne nur bonan izolilon, sed ankau facile aplikeblan substancon kaj
estas pli forta en la strechado ol mekanika aparato.
La
insekto krisopo (Chrysopa perla) povas rapide glui siajn ovojn je
certa alto per la ghelo, sekreciita de ghi mem. La ghelo malmolighas
en kelkaj sekundoj. Kompare kun la artefarita gluo, tia ghelo ne
kiel aliaj venenaj solviloj volatilighas kaj pro tio ghi konformas
al bezono de mediprotekto.
La
termitoj povas ne nur konstrui teramason per ghelo, sed ankau elshprucigi
gluon el tubeto sur sia kapo kontrau la malamikoj. Surbaze de la
sama teorio oni faris obuson el seka gluo. La mituloj estas kapablaj
firme sin alligi al rokoj au sablo per la sekreciita muko. Tiu gluo,
ekstreme elasta, povas malmolighi en akvo. Por la homoj tio ja estas
tre grava.
Sciencistoj
fiksas mitulojn per kauchuka fadeno al unu flanko de vitra skatolo,
tamen la mituloj preferas sian naturan sekrecion.
Oni
povas kolekti la gluon sekreciitan de mituloj. Tio ne estas granda
perdo por la mituloj, char ili povas sekrecii sufiche da gluo en
malpli ol du horoj.
Analizinte
la gluon sekreciitan de mituloj, oni akiris gluecan proteinon kaj
havigis al si novspecan gluon. Kiam oni shmiras metalon per tiu
gluo, ili trovis, ke la shmirajho, kiel nevidebla kiraso, protektas
la metalon kontrau korodo. Ja estas mirinde!
|