La
nacia muziko kaj arto de la Tibeta Autonoma Regiono de Chinio estas
nedisigeblaj de la geografio, historio, religio kaj nacia tradicio
de Tibeto, tial la tibeta muziko havas fortajn naciajn trajtojn.
De
rakontado de generalo pri siaj talentoj, elitaj chevaloj kaj armiloj
antau ekiro al batalo en "Biografio de Regho Gesar" ghis
kortushaj lirikaj kantoj en tibeta teatro, de la vaste konataj popolkantoj
verkitaj de muzikistoj enradikighintaj en tibeta regiono ghis la
klarionado de longa tubo en religia muzikoludo, chio montras la
viglecon de la vivo kaj la gajecon de sinteno al la vivo. Tial,
kun emocio esprimanta la viglecon de la vivo kaj la neflekseblan
sintenon de la tibeta nacio al la vivo, serchi fandighon de la tibeta
muziko en la elemento de moderna muziko por enkorpigi la nacian
konscion kaj modernan konscion estas la strebado de tibetaj muzikistoj.
"Kiu
parolas, tiu kanti povas; kiu iras, tiu danci lertas." Multaj
shatas tiel priskribi la tibetan nacion de Chinio.
Abundo da
talentaj tibetaj kantistoj
Tibeto,
honorata kiel maro de kanto kaj danco, elkulturis faman kantistinon
Caidan Zhuoma. Antau dekoj da jaroj, shia kanto "Hurao de Liberigitaj
Servutuloj" vershis la koron de la tibeta popolo. Siatempe
chu plenkreskuloj, chu infanoj, preskau chiuj chinoj povis kanti
shian kanton "Sur la Ora Monto de Pekino". Shi estis elstara
reprezentanto de tibetaj kantistoj de la 60-aj jaroj de la 20-a
jarcento. Estis shi, kiu montris al la ekstero la altan vochon de
tibet-nacianoj.
La
muzikaj artistoj de Tibeto neniam chesis verki por la nacia muziko.
Sed pro multaj kialoj la tibeta muziko ne estis multe konata de
la mondo. Tial la naturdotita klara kaj alta vocho de tibet-nacianoj
ne akiris shancon por montrighi al la tuta mondo.
Dank'
al la progreso de la chinaj amaskomunikiloj, per multaj kanaloj
oni povas koni la disvolvighon de la china muziko kaj ankau tiun
de la tibeta muziko.
En
la premiodisdona ceremonio por la "Deka Tutlanda Konkurso de
Junaj Kantistoj" okazigita de la China Centra Televizio en
2002, bela knabino Suolang Wangmu veninta de nordtibeta herbejo
gajnis du premiojn per la kanto "Ora Hejmloko", nome oran
premion por la konkurso de amatora nacia kantomaniero kaj oran premion
"Kantisto Plej Shatata de Auskultantoj". Tio ebligis al
la homoj, kiuj preskau forgesis la tibetan muzikon, retrovis la
muzikan senton naturan kaj puran de la altebenajho.
Instruisto
de la Arta Fakultato de la Tibeta Universitato diris: "Se oni
diras, ke 'Hurao de Liberigitaj Servutuloj' de Caidan Zhuoma ebligis
al la ekstero ekkoni la tibetan muzikon, oni povas diri ankau, ke
'Ora Hejmloko' de Suolang Wangmu ebligis al pli multaj homoj vere
koni la tibetan muzikon. Suolang Wangmu kondukis la tibetan muzikon
en la vivon de la nuntempuloj."
Malantau
Caidan Zhuoma kaj Suolang Wangmu estas multaj homoj, kiuj provas
kunigi la tradician nacian muzikon de Tibeto kun la moderna popmuziko
por krei modernan tibetan muzikon enhavantan nacian trajton.
Muzikantoj
nomataj "rokenrolaj pioniroj de la negha lando" estas
tibetaj junuloj kapablaj en tekstoverkado, komponado kaj kantado.
Ili opinias, ke modernaj tibetaj muzikantoj aspiras modernan stilon
de la nacia muziko kaj notojn apartenantajn al ili, sekve ili kombinas
la tradiciajn materialojn de tibeta muziko kun la moderna muzika
tekniko, kaj la esprimmaniero kaj enhavo de la muziko rimarkinde
diferencas de tiuj de la tradicia muziko.
Junaj
instruistoj de la Arta Fakultato de la Tibeta Universitato opiniis,
ke en la pasinteco popmuziko por tibetanoj estis fremda kaj fresha
portanto de muziko. Tial en la 80-aj jaroj de la 20-a jarcento la
kanto "Amato en Mia Koro" de tibeta kantistino Dazhen
en la tibeta lingvo kaj la nacia kantomaniero furoris en la negha
lando.
Sed
subkulturo estos akceptita de la vasta amaso nur post kiam ghi asimilas
pli multe da faktoroj de la chefaflua kulturo. Kaj en tio aperis
tibeta kantisto Yadong kantanta "Dia Aglo" en la hanlingva
videodisko en 1995.
"Amfonto
de Jiuzhai" de tibeta kantisto Rongzhong Erjia furoris en la
tuta Sichuan-provinco kaj li farighis la plej shatata kantisto de
la tibet-nacia regiono de Sichuan.
Kantistino
Han Hong kreskis en Pekino kaj nun sin okupas pri muzika kreado
en Pekino. Shia patrino devenis de Changdu de Tibeto kaj en shia
sango fluas braveco kaj patoso de tibetano, tial en shiaj muzikajhoj
enkorpighis la modesteco kaj kvieteco unikaj de altebenajho. En
la proceso de kreado de muzikajhoj Han Hong subkonscie enmiksis
elementojn de tibeta muziko kaj dank' al tio aperis shiaj "Hejmloko",
"Trairo" k.a. La plej granda espero de Han Hong estas
ebligi al pli multaj homoj koni la tibetan muzikon pere de muziko
kaj prezenti al pli multaj homoj la elstarajn verkojn de la tradicia
tibeta muziko. Shia korpulenteco ne malhelpas auskultantojn shati
shin, kaj shi konkeris la auskultantojn per sia bela alta vocho.
Iasence
Yadong, Rongzhong Erjia kaj Han Hong markis komencighon de modernigho
de la tibeta muziko. Ili povas esti kalkulataj mejloshtonaj personoj
en la moderna muziko de tibeta nacio.
Grava studobjekto
Sed
sole Han Hong kaj kelkaj aliaj kantistoj ne estas sufichaj por konduki
la tibetan muzikon al modernigho. Dume la agadkampoj de Yadong kaj
Rongzhong Erjia ne estis vastaj. Do kiel instigi pli da homoj akcepti
la tibetan muzikon, pli harmonie kunligi la tradician muzikon de
la tibeta nacio kun la moderna muzika stilo, efektivigi modernighon
de la tibeta muziko, tio restas grava studobjekto por la modernaj
tibetaj muzikantoj.
Rilata
specialisto opiniis, ke la metodo de kantistino Han Hong estas imitinda.
En 1995 Han Hong faris sian unuan muzikan videodiskon "Brilo
en la Negha Lando", sed tio ne faris shin multe konata. Sed
shi persiste serchadis en Pekino disvolvighon de sia muzikista kariero
kaj fine gajnis pozicion en la rondo de pekinaj muzikantoj per la
kanto "Hejmloko". Tial junaj kantistoj de Tibeto akiros
pli grandan spacon por disvolvigho nur kiam ili persistos en la
strategio "eliri" kaj kontakti novajn amaskomunikilojn.
|