Indighena arto de Chinio

de YI MING

    En la halo de la china arto, la indighena arto (alinome popola arto) estas tre originala speco. Probable ghi ne estas tiel impona kaj delikata kiel kortega arto, pro siaj modlado simpla, prilaborado senfajna, kaj ech iom kruda kaj koloro intensa kaj iom hiperbola. Sed ghi, deveninte de la plej vasta kamparo, pashtista kaj fishista regionoj, estas modla kaj praktika arto kreita, produktita, aprecata kaj uzata de la popolanoj, tial la artajhoj plej fidele spegulas iliajn intelekton, sciojn, penson kaj senton.

    Por prauloj de la china nacio, kiuj vivtenis sin per terkulturado, ilia kreado ne povis disighi de la tero. Kulturado de morusarboj kaj bredado de silkraupo kreis silkon kaj satenon, kaj de tio naskighis la artoj de tinkturado, presado, brodado kaj tajlorado. La ceramika arto estis kreita post bakado de modlita argilo. Dank' al la apero de papero, kiu prenas pajlon kiel la chefan materialon, kreighis la artoj de pentrado, desegnado kaj papertondado. Kaj la kombino de papero kun gravuro kreis presarton kaj ksilografion. La originala arkitekturo estas brika kaj ligna. Eniro de budhismo en Chinion alportis belan arton de argila skulpturo kaj tiun de fresko. Kaj la mito pri N¨¹wa, kiu kreis la homojn el argilaj buloj, eksplikis per la arta imago, ke la deveno de la chinoj kaj apero de artoj rilatas al argilo. Same kiel Yangzi-rivero kaj la Flava Rivero, ili spiras per indighena odoro, kiu estas tre kara por la idoj de Yandi kaj Huangdi. Same kiel la 5000-jara civilizacio de la china nacio, ili havas neelchepeblan fonton kaj richegan enhavon, pri kiuj fieras la membroj de la china nacio. Promenante inter ili, oni sentas, ke ili veturas en la longa rivero de la china historio kaj legas libron pri la historio de la kulturo de la china popola moro. En ia signifo, komprenante ghin, oni povas kompreni ankau Chinion kaj la chinojn.

    La indighena arto estas richa kaj eminenta. Ju pli oni konos ghin, des pli oni komprenos ghiajn longan historion kaj richan enhavon. Indighena arto estas radiko de la kulturo de diversaj nacioj kaj esprimas la primitivajn sentojn, aspirojn, kredojn kaj pensojn forgesitajn au forgesatajn de la homaro, vekante la rememoron de la homaro pri la infaneco. Indighena arto estas "patrina arto", ekzemple papertondajhoj, tolaj artajhoj, farunaj figuroj k.s. kreitaj de virinoj. Ghi estas ankau "origina arto", kiu entenas kaj esprimas la plej primitivajn meditojn de la homaro pri sia origino... La indighena arto de Chinio estas arto de la radiko de la china nacio.