Monda konkuro por gajno de kapabluloj

 

    Fermighis en majo la kulmina kunveno de APEK pri konstruado de homa kapablo kaj richfontoj, sed ankorau ardas mondsfere la konkurado por gajno de kapabluloj.
    China prezidanto Jiang Zemin montris che la inauguro de la kunveno: "En la internacia konkurado pri kapabluloj ekzistas multaj neraciaj kaj nejustaj fenomenoj." Ekonomia tutglobigho kaj revolucio de informadiko dividis richajn landojn kaj malrichajn landojn, richulojn kaj malrichulojn per abismo, kaj diferenco en ghuado de informadiko kondukis al nova ekonomia distanco. La esenco de konkuro pri kapabluloj estas konkuro de ekonomio, scienco, teknologio kaj edukado de la landoj kaj regionoj.
    Por la tutglobigho kaj nova ekonomio ambau evoluintaj kaj disvolvighantaj landoj vizaghis al manko de kapabluloj. Lau raporto, en la pasintaj 7 jaroj, la projekto por kulturado de kapabluloj konsistigis 42 pocentojn de la projektoj de APEK. Por altiri kapablulojn, iuj landoj au reviziis leghon por enmigrintoj, au simpligis vizo-proceduron, au establis esplorajn instituciojn, au promesis grandan subvencion, au donis civitanan karton, au liveris altan stipendion, au...
Usono plej multe profitas de konkuro pri kapabluloj. Usona oficiala statistiko raportis, ke en la 90-aj jaroj de la lasta jarcento chiujare pli ol 6 mil sciencistoj kaj inghenieroj eniris en Usonon. En 1999 Usono donis H-1B-vizon al 115 mil fremdlandaj sciencistoj kaj teknikistoj, el kiuj 46% venis de Hindio kaj 10% de Chinio. En 1999, en Usono lernas 490 mil fremdlandaj studentoj, kiuj konsistigis trionon de la studentoj lernantaj alilande en la mondo.
    Por altiri fremdlandajn kapablulojn, la Korea Respubliko estis plananta establi altajn esplorajn instituciojn. En 2000 la registaro de la Korea Respubliko asignis 55.4 miliardojn da vonoj (proksimume 70 milionoj da usonaj dolaroj) por konstruado de fundamentaj instalajhoj kaj esploraj ekipajhoj, dum la civila investo de 59.5 miliardoj da koreaj dolaroj (proksimume 80 milionoj da usonaj dolaroj) estos uzata por salajro kaj bezono de esplorado. La Korea Respubliko intencas kreskigi la nombron de sciencistoj kaj teknikistoj de 98.8 mil en 1993 al 248.5 mil en 2010, kulturi 10% de la doktorighintaj esploraj kaj disvolvaj kapabluloj en mondnivelajn kreivajn kapablulojn kaj dungi internaciajn kapablulojn pere de interkonsentoj kun rilataj landoj.
    Pro la nova konkuro kaj bezono pri kapabluloj la?disvolvighantaj landoj en malfavora situacio vizaghos al perdo de pli da kapabluloj kaj premon de disvolvigho. Freshdata materialo de UNO montris, ke iuj disvolvighantaj landoj plendis, ke nova ekonomio kreanta valoron pere de informadiko kaj scioj restas "fenomeno de richaj landoj". Dum la procezo de koncentrigho de sia scio- potenco la evoluintaj landoj rabis porciojn en la tutmonda merkato pere de kreo de kompare avantaghaj kondichoj kaj gajnis interesojn de antauirantoj en grandskala regrupigho de industrio. Plejparto de la disvolvighantaj landoj restas en "povra inform-akiro".