La tibeta nacio havas multajn festojn kaj festivalojn,
kaj preskaŭ en ĉiu monato oni festas ion. Ĉar tibet-nacianoj
plejparte kredas je la tibeta budhismo, multaj tradiciaj festoj
kaj festivaloj rilatas al religio.
Nova
Jaro laŭ la tibeta kalendaro
  En
Tibeto la Nova Jaro laŭ la tibeta kalendaro estas la plej
solena festo. En la komenco de la 12-a monato laŭ la tibeta
kalendaro, tibetanoj komencas purigi ĉambrojn kaj prepari
ofertaĵojn por peti riĉan rikolton en la venonta jaro. Antaŭvespere
de la Nova Jaro (la 30-an de la 12-a monato laŭ la tibeta
kalendaro) la tuta familio kunestas kaj kune vespermanĝas.
En la 2-a tago de la 1-a monato oni vizitas amikojn kaj parencojn.
Dum la festo okazas en diversaj lokoj de la tibet-naciaj regionoj
prezentado de tibetaj operoj kaj konkursoj de ĉevalrajdado
kaj sagpafado. Oni ankaŭ amuzas sin per Gorchom-danco (tradicia
tibeta danco).
Buterlanterna
festo
  La
15-a de la 1-a monato laŭ la tibeta kalendaro estas la kulmino
de la Nova Jaro kaj la lasta tago de la jara budhista servo
en Lhasa. Tage oni vizitas templon kaj preĝas, kaj nokte oni
starigas bretojn 5-10 metrojn altajn, sur kiuj eksponiĝas
homfiguroj, floroj aŭ bestoj faritaj el butero. Dum la festo
oni lumigas multajn buterlanternojn.
Festivalo
de Sagya Dawa
  Laŭ
la tibeta budhismo, la festivalo de Sagya Dawa estas "budhisma
monato", tiam oftas budhismaj agadoj. Sagya Dawa estas
nomo de konstelacio en la tibeta kalendaro. Laŭdire la 4-a
monato laŭ la tibeta kalendaro, kiam la konstelacio aperas,
estas datreveno de naskiĝo, bodiiĝo kaj nirvano de Budho Ŝakjamunio.
Kredantoj de la tibeta budhismo memorigas la aktivadojn per
preĝado, kiun oni faras per rondirado laŭ fiksita vojo, ĉirkaŭ
templo aŭ pagodo, aŭ sanktaj monto aŭ lago. Foje la rondirado
bezonas kelkajn monatojn aŭ pli longan tempon kaj la vojo
estas malfacila. Per tio tibetanoj montras sian piecon al
la kredo.
Festivalo
de rita irado
  La
4-a de la 6-a monato laŭ la tibeta kalendaro estas laŭdire
la tago, kiam Ŝakjamunio buŝe instruas la kvar sutrojn. Tiutage
oni, en nova vesto kaj kun manĝaĵoj, vizitas la templojn sur
la montoj proksimaj al Lhasa por preĝi, reciti sutrojn kaj
lumigi lampojn.
Jahurta
festo
  Jahurta
festo estas unu el la plej grandaj festoj en Tibeto. Komence
de la 30-a de la 6-a monato laŭ la tibeta kalendaro, la festo
daŭras unu semajnon. Dume oni sunumas la portreton de budho
en Zhaibung-templo kaj prezentas tibetan operon. Tial oni
nomas ĝin ankaŭ festo de sunumado de portreto budha aŭ festo
de prezentado de tibeta opero.
Festo
de banado
  En
la unuaj 10 tagoj de la 7-a monato laŭ la tibeta kalendaro,
kiam Venuso aperas, tibetanoj sin banas en proksimaj riveroj
aŭ lagoj. Antikva tibeta legendo diras, ke Venuso estis transformita
de fama kuracisto. Post sia forpaso li sin transformis en
Venuson kaj igis akvon de la riveroj medikamenta likvaĵo por
kuraci malsanojn. Tial oni tiucele banas sin en rivero de
generacio al generacio.
Festivalo
de rondirado ĉirkaŭ kampo
  Ĉiujare
antaŭ ol sekalo maturiĝas, grandskala festivalo de rondirado
ĉirkaŭ kampo okazas en la tibetaj regionoj por peti grenan
riĉrikolton. Ĉar la matura tempo de grenplantoj estas malsama,
la festivalo okazas ne en fiksa tempo, ĝenerale inter la 7-a
kaj 8-a monatoj laŭ la tibeta kalendaro. Krom rondirado ĉirkaŭ
kampo, okazas ankaŭ ĉeval-konkurso, sagpafado kaj prezentado
de tibeta opero. Tiutage homoj en nova vesto, kunportantaj
rikoltan pagodon faritan el sekalo, rondiras ĉirkaŭ kampo
en akompano de gongado kaj tamburado.
Ĉeval-konkurso
en norda Tibeto
  Aŭgusto
estas ora sezono en norda Tibeto. Tie kaj tiam ĉeval-konkurso
okazas ĉiujare. Portante sian tendon, paŝtistoj en pompa nacia
vesto venas de kelkcent kilometroj fore al la konkursejo en
Nagqu, norda Tibeto. Krom konkursoj pri rajdado, sagpafado
sur ĉevalo, kaj kaptado de silka rubando sur ĉevalo, oni ankaŭ
amuzas sin per konkuroj de ŝton-preno kaj ŝnurtirado.
Lampa
festo
  La
25-an de la 10-a monato laŭ la tibeta kalendaro estas lampa
festo. Laŭnote tiutage forpasis la iniciatinto de Gelug-sekto
de la tibeta budhismo Tsongkhapa. Memore al la majstro, temploj
de Gelug-sekto prenis tiun tagon kiel lampan feston. En la
festa nokto sennombraj lampoj brilas sur la tegmentoj de temploj
de Gelug-sekto kaj sur domoj de ordinaraj popolanoj. Kredantoj
ĵetas branĉetojn de morusarboj en incensujojn antaŭ la temploj
por peti riĉan rikolton en la venonta jaro.
Tabelo pri tibetaj festoj kaj festivaloj
en tibeta kaj gregoria kalendaroj
Tibetaj
festoj kaj festivaloj
|
komparoj
de datoj |
la
jaro 2007
|
la jaro 2008 |
Nova
Jaro |
tibeta
kalendaro |
1-1 |
1-1 |
gregoria
kalendaro |
2-19 |
2-17 |
Buterlanterna
festo |
tibeta
kalendaro |
1-15 |
1-15 |
gregoria
kalendaro |
3-4 |
3-26 |
Festivalo
de Sagya Dawa |
tibeta
kalendaro |
4-15 |
4-15 |
gregoria
kalendaro |
5-31
|
6-18 |
Festivalo
de rita irado
|
tibeta
kalendaro |
6-4
|
6-4 |
gregoria
kalendaro |
7-18
|
8-5 |
Jahurta
festo
|
tibeta kalendaro |
6-30
ĝis 7-6 |
6-30
ĝis 7-6 |
gregoria
kalendaro |
8-12
ĝis 8-18 |
8-30
ĝis 9-5 |
Festivalo
de banado
|
tibeta
kalendaro |
fine
de julio |
fine
de julio |
gregoria
kalendaro |
fine
de aŭgusto |
komence
de septembro |
Festivalo
de rondirado ĉirkaŭ kampo
|
tibeta
kalendaro |
julio
kaj aŭgusto |
julio
kaj aŭgusto |
gregoria
kalendaro |
septembro
kaj obtobro |
septembro
kaj obtobro |
Ĉevalkonkurso
en norda Tibeto |
tibeta
kalendaro |
meze
de aŭgusto |
meze
de aŭgusto |
gregoria
kalendaro |
komence
de oktobro |
meze
de oktobro |
Lampa
festo
|
tibeta
kalendaro |
10-25
|
10-25 |
gregoria kalendaro |
11-27
|
12-15 |
|