Doloro en transformado
 Yin
Shaohua naskiĝis en 1963. En la aĝo de 20 jaroj li eklaboris en
fabriko de lokomotivaj pecoj sub la Pekina Fervoja Buroo. Komence
kiel metilernanto li faris simplan laboron, kaj poste fariĝis lerta
tornisto. Pro siaj diligenteco kaj distingiĝa atingo li estis multfoje
honorita kiel avangarda laboristo.
Dum lia laborado en la fabriko, la ĉina socio ŝanĝiĝis
iom post iom. Enkonduko de la merkata mekanismo ŝanĝis la antaŭan
staton de la fabriko kaj la lasta devis alfronti la merkaton. Entreprenoj
de fremda investo, de miksa investo kaj novtipaj entreprenoj starigitaj
en la merkata ekonomio okupis avangardon dum intensa merkata konkurenco.
Male la ŝtataj entreprenoj kun peza ŝarĝo pro multaj emeritoj, postiĝintaj
produktaj instalaĵoj kaj administra korpulenteco falis en malfacilecon
en la merkata konkurenco.
La rekta diferenco inter ŝtataj kaj nov-sistemaj entreprenoj
montriĝas en granda distanco de enspezoj de laborantoj. Sekve de
tio ŝanĝiĝis ankaŭ nocioj. Yin diris, ke antaŭe laboristoj ne havis
grandan postulon pri salajro aŭ monpremio, kaj ofte senpage faris
ekstran laboron. Sed en la fino de la 1980-aj jaroj la kriterio
de laboro estis anstataŭigita per la sumo de enspezo. Laboro en
kompanio kun alta enspezo, eĉ ĉestrata vendado estis multe ŝatataj
okupoj.
 En
1989 Yin havis filinon. Tiam lia monata salajro estis 108 juanoj
(iom pli ol 15 usonaj dolaroj), kaj li vivis malfacile. Tial Yin
forlasis sian laboron de la fabriko, kaj rekomendite de sia amiko,
eklaboris en kantino de viroza institucio de Pekino. Komence lia
salajro estis malpli alta ol tiu en la fabriko, sed li pensis, ke
tio estas sciencesplora instituto kaj havos bonan perspektivon.
Kiel atendite lia salajro multe altiĝis kelkajn jarojn poste.
La stato de lia edzino ne estis tiel bona. Ŝi laboris
en fama sodakva fabriko la Arkta Oceano. Kaŭze de postiĝinta mekanismo
kaj malrapida novigo de produkto, fine de la 1990-aj jaroj la fabriko
malprofitis. En la premo de merkata konkurenco, la entrepreno reduktis
siajn laborantojn, kaj parto de maljunaj laboristoj devis forlasi
sian postenon antaŭ la emerita aĝo. La edzino de Yin estis unu el
ili.
La entrepreno donis al tiuj laboristoj kompenson. La
edzino de Yin akiris 17 mil juanojn. Tiam ŝi estis nur 40-jara.
Alivorte dek jarojn poste ŝi povis havi pension. Ŝi kaj ŝia pliaĝa
fratino starigis malgrandan vendejon kaj vivis ne malbone.
Kun enprofundiĝo de reformado, plejparto de entreprenoj
rapide adaptis sin al la ŝanĝitaj cirkonstancoj. Ili kaj faris grandan
kontribuadon al la ĉina ekonomio kaj akiris bonan profiton. Teknikistoj
kun alta klereco gajnis pli multe ol tiuj, kiuj faris simplan fizikan
laboron. En la lastaj du jaroj la proponado de teknikistoj diplomitaj
de alt-teknikaj lernejoj ne povas kontentigi la postulon. En iuj
entreprenoj ilia salajro estis eĉ pli alta ol blank-kolumaj laborantoj
en grandaj urboj. Tio estis neimagebla antaŭe.
Ĉiuokaze, kompare kun la tempo antaŭ praktikado de
reformado kaj pordomalfermo, la vivnivelo de laboristoj multe altiĝis.
Yin diris, ke antaŭe oni povis aĉeti televidilon kontraŭ tutjara
salajro, sed nun salajro de unu monato jam sufiĉas por tio.
|