"Mi estas feliĉa, ke mi propraokule vidis, kiamaniere Ĉinio suriris la vojon feliĉigan", diris profesoro Chen-Ning Yang, fama sciencisto kaj honora direktoro de la Centro por Altnivela Studo en Qinghua-Universitato, kiam mi faris intervjuon al li.

Chen-Ning Yang estas vaste konata en Ĉinio. Diplomitiĝinte el la Sudokcidenta Unuiĝinta Universitato de Ĉinio meze de la 40-aj jaroj de la 20-a jarcento, li veturis al Usono por daŭrigi sian studon. En la jaro 1957 li kune kun Tsung-Dao Lee ricevis Nobel-premion pri fiziko. Somere de la jaro 1971 li vizitis Ĉinion. Tio estis la unua vizito farita de fama ĉin-devena usona sciencisto post fondiĝo de la Ĉina Popola Respubliko. Li ludis pozitivan rolon por la kultura interŝanĝo inter Ĉinio kaj Usono. Septembre de la jaro 2004 li fiksloĝiĝis en Qinghua-Universitato por kontribui siajn sciojn al la supera edukado kaj scienca esplorado de Ĉinio.

Yang diris, ke dank’al la propono kaj decido faritaj de Deng Xiaoping antaŭ 30 jaroj, Ĉinio rekomencis la eniran ekzamenon por superaj lernejoj; tio estas rigardata kiel signo de reformado kaj pordo-malfermo de Ĉinio; tiam en Ĉinio reaperis sociaj moroj: respekti sciojn, talentulojn kaj instruistojn, kaj dediĉi grandan atenton sur edukado. Kaj en Ĉinio denove ekregis la koncepto pri valoro de justeco, kaj la edukado, precipe la supera edukado suriris iom post iom la vojon de rapida disvolviĝo.

Yang rimarkigis, ke de post ekpraktiko de reformado kaj pordo-malfermo la ĉina registaro faris grandan penadon por revigligi la socion pere de reformado. Faktoj pruvis, ke multaj reformadoj estas fruktodonaj; ekzemple, la ĉina supera edukado okupas laŭskale la unuan lokon en la mondo kaj estas en la periodo de popularigo, dum la deviga edukado estas senpaga por ĉiuj lernantoj; ĉio ĉi estas konsiderinda frukto. Li diris, ke la eduka sistemo de Ĉinio ege efikas por rapide sin liberigi el malriĉeco kaj klerigi homojn; ne estas objektive kaj racie, ke iuj obstine opinias, ke ĉio en la okcidentaj landoj estas pli bona ol tiu en Ĉinio.

Li diris, ke la granda ŝanĝiĝo de la ĉina socio estas rekonata de la tuta mondo, por tio la universitata edukado faris sian kontribuon. Ĉu Ĉinio povus esti tia, kia ĝi estas hodiaŭ, se ĝi ne havus tiel multajn diplomitojn elbakitajn de altlernejaj instruistoj de kelkaj generacioj, sen reformado kaj disvolviĝo en la pasintaj 30 jaroj? Ne, tute ne! Kompreneble, por la eduka sistemo de Ĉinio estas bezonataj la reformado kaj perfektigo, ekzemple, oni devas doni al geniaj studentoj pli da ŝancoj por libera disvolviĝo kaj por ke ili plene elvolvu sian talenton.

Profesoro Yang estas optimisma pri la estonteco de Ĉinio. Li konvinkiĝis, ke Ĉinio fariĝos unu el la potencaj landoj de la mondo en la dua duono de la 21-a jarcento. Lia optimisma sinteno radikis en la spirito de la ĉina nacio, t.e. sin apogi sur siaj propraj fortoj, kaj fontis el la mirindaj atingoj de reformado kaj pordo-malfermo akiritaj en la pasintaj 30 jaroj.

Li diris kun emocio: "Mi naskiĝis en Ĉinio kaj akceptis ĉi tie la edukadon de elementa lernejo ĝis universitato. Nun mi revenis al Ĉinio por loĝado. Miaj gepatroj estas ĉinoj kaj en mia brusto batas la ĉina koro. En la pasintaj jaroj mi spertis grandajn ŝanĝiĝojn de Ĉinio kaj proprokule vidis, kiamaniere Ĉinio suriris la vojon feliĉigan. La atingoj de Ĉinio estas senprecedencaj!"