En la tuta somero de 2007 oni povas vidi grandegan reklamon de minerala akvo de glaciejo de Tibeto en metroo de Pekino. Rigardante la klaran akvon en la reklamo, oni sentas agrablan friskecon.

Bona akvo fontas el bela monto

Ŝanhaja turisto Peng Xiang unuafoje vidis mineralan akvon kun la fabrikmarko "5100TM" en Lhasa, ĉefurbo de Tibeto, kaj ĝoje aĉetis kontraŭ alta prezo por siaj familianoj en Ŝanhajo.

La Qinghai-Tibeta Altebenaĵo estas nomata "la lasta pura tero de la homaro", do oni povas nomi la mineralan akvon el monto kun alteco de 5100 metroj super marnivelo la "lasta klara akvo". "5100" do fariĝis fabrikmarko de tiu minerala akvo.

En la 70-aj jaroj de la 20-a jarcento, sciencistoj el la Ĉina Akademio de Sciencoj komencis esploradon en Tibeto.

"Kie vi prenas akvon por trinki?"

"En supra valo — kion vi volas?"

"Gvidu min tien!"

En iu vintra vespero de 1987, Doje, la unua kaj unika tibeta membro de la Ĉina Inĝeniera Akademio, renkontis paŝtiston Awang Zhandui. Doje trovis, ke tiu paŝtisto estas samaĝa kiel li, sed aspektas multe pli juna ol li. "Tion ni atribuas al nia bona akvo."

En 1987, la geologia teamo gvidata de Doje esploris pli ol 80 akvofontojn. Ili trovis, ke la akvofonto situanta en suda Nyenchen-Tanglha-montaro kun alteco de 5100 metroj super la marnivero estas bonega en fluintenso kaj akvokvalito, kaj facila por ekspluatado kaj protektado. Vilaĝanoj trinkantaj el tiu fonto vivas longe, eĉ la bovoj kaj ŝafoj en tiu vilaĝo malofte malsaniĝas.

Nyenchen-Tanglha-montaro estas sankta montaro en Tibeto, antaŭ kiu estas senlima herbejo, kaj krutaj granitoj staras ĉe la orienta kaj okcidenta flankoj de la montaro. La akvo cirkulas pli ol 8 jarojn profunde sub la tero antaŭ ol ĝi iras el la tero, kaj 7 fontoj kunfluas en rivereton kaj fluas malsupren laŭ la valo.

Kvankam la fonto situas en profunda valo kaj neniu vivas en tiu regiono, tamen la tri fontoj estas severe gardataj per tri ĉirkaŭmuroj. 58-jara Awang Zhandui gardas la fontojn. Li estas salajrata je 300 juanoj po monato (ĉ. 30 eŭroj) kaj la distanco inter lia loĝejo kaj la fontoj estas 1 kilometro. Sed Awang Zhandui preferas esti en Lhasa, ĉar tie estas "bona vetero", dum en la valo kie li loĝas, estas malvarmege kaj la suno ne vizitas la valon dum la longa vintro.

Altpreza akvo

4 kilometroj, tio estas la plej mallonga distanco, kiun oni povas trovi por konstrui fabrikon de minerala akvo ĉe la fonto. La mineralakva kompanio Bingchuan de Tibeto investis 500 milionojn da juanoj (ĉ. 48 milionoj da eŭroj) por aĉeti ekipaĵojn de Germanio. En la fabriko, nur kelkaj laboristoj manipulas por superregi la tutan procezon de akvopreno ĝis enkestigo de boteloj.

En julio de 2006, ekfunkciis la Qinghai-Tibeta Fervojo, tiel la minerala akvo "5100" de glaciejo eliris el Tibeto. Laŭ opinio de direktoro Yan Zi de ofertado, alta kvalito kaj multega investado decidis la altan prezon de "5100". Nun la kompanio povas liveri 300 milojn da tunoj da minerala akvo, kaj 330 mililitroj da akvo kostas 6.5 juanojn (ĉ. 0.64 eŭro). Elirinte el Tibeto, la akvo komencis konkurenci kun aliaj produktaĵoj. Ĝi estis difinita trinkakvo por la 3-a Publika Konkurso de Teniso en Ĉinio, kaj aperis en la reklamo kune kun la mondfamaj fabrikmarkoj ekzemple "Mercedes-Benz" kaj "Lacoste".

En 2006, "5100" kiel difinita trinkakvo aperadis en la Financa kaj Ekonomia Forumo — la pinta kunveno de financo kaj ekonomio en Ĉinio; kaj en la Ŝanhaja Golfa Konkurso de Pokalo "HSBC". En 2007, ĝi aperis en la Ŝanhaja Internacia Jakta Ekspozicio kune kun mondfamaj fabrikmarkoj "Rolls-Royce", "Hennessy" kaj "BMW"; poste, en la 11-a Konferenco pri Kunlaboro, Investo kaj Komerco de Orienta kaj Okcidenta Ĉinio, la kompanio akiris kunlaboron en valoro de 20 milionoj da juanoj (ĉ. 1.98 milionoj da eŭroj).

Liao Lei, ĝenerala sekretario de la faka komitato de natura minerala akvo sub la Ĉina Minekspluata Asocio, diris: "Laŭ statistiko de la pasintaj 3 jaroj, merkata bezono de minerala akvo en Ĉinio kreskis je 20% ĉiujare. En 2010, oni konsumos 10 milionojn da tunoj da minerala akvo en Ĉinio kaj en 2015 — 20 milionojn da tunoj." Tiel, pli kaj pli multaj potencaj kapitaloj favore taksas la merkaton de altklasa minerala akvo. Liao Lei opinias, ke la apero de "5100" kun alta prezo estas prova kun granda komerca risko, sed ankaŭ havas eblecon de sukceso.

Nova "vizitkarto" de tibeta ekonomio

Jiang Wenfei, direktoro de ofertado de mineralakva kompanio Xueshan, kalkulis, ke por transporti per aŭto tunon da minerala akvo de Lhasa al Chengdu, ĉefurbo de Sichuan-provinco en sudokcidenta Ĉinio, oni devas pagi 1200 juanojn (ĉ. 119 eŭroj), sed per trajno, la kosto estas nur 500 juanoj (ĉ. 49.6 eŭroj); samtempe, multe malaltiĝis ankaŭ la trajna transporta kosto de pakumo al Lhasa. Suolang Ciren, kiu respondecas pri produktado de minerala akvo, diris: "Ne sole nia entrepreno, sed ĉiuj aliaj kompanioj de minerala akvo en Tibeto multe gajnis dank' al la Qinghai-Tibeta Fervojo."

Akvo el loko de granda altitudo kreis esperdonan industrion de Tibeto. Qiangba Puncog, prezidanto de Tibeta Aŭtonoma Regiono, atribuis tion ĉefe al la Qinghai-Tibeta Fervojo kaj diris: "La malaltiĝo de transporta kosto faciligis la transportadon de varoj inter Tibeto kaj aliaj lokoj, tio estas necesa kondiĉo por ke tibeta minerala akvo brile debutu en la tuta lando." Krom la kompanio de "5100", pli ol 10 kompanioj entreprenas pri minerala akvo.

Rapida disvolviĝo de la industrio de minerala akvo donas laboron al lokaj tibetanoj. Ekzemple, 99% de la laboristoj de la kompanio Bingchuan estas proksimaj tibetanoj, kaj ilia averaĝa monata salajro superas 1000 juanojn (ĉ. 99 eŭroj), tio estas duoble pli granda ol ilia enspezo akirita per brutbredado.

La ekomedio de la altebenaĵo estas malforta, do disvolvante la tibetan superecan industrion, oni nepre ne ignoru la mediprotektadon ĉe la fonto, sed ekspluatu ĝin racie, orde kaj science por protekti la akvoresurson. La kompanio de "5100" enfermis areon de 60 kvadrataj kilometroj ĉirkaŭ la akvofonto por protekti la medion, plenumis senbakterian administradon kaj enboteligas tuj ĉeloke. Nun pli kaj pli multaj kamparanoj kaj paŝtistoj laboras en la kompanio, do brutoj malmultiĝas, kaj tio estas utila por ekomedio de la altebenaĵo.

"Akceli disvolviĝon de loka ekonomio sendetrui ekomedion" estas principo de Tibeto en ekspluatado de naturaj resursoj.