Potala-palaco en Lhasa

    Potala-palaco situas en la nordokcidento de Lhasa, chefurbo de la Tibeta Autonoma Regiono. La palaco el 13 etaghoj estis konstruita sur montodeklivo. La chefa parto de la palaco altas 117 metrojn kaj larghas 370 metrojn. Ghi estas palaco sur plej granda alteco de la mondo kaj plej granda palaca arkitekturajho.

    La palaco estis travintrejo de Dalai-lamaoj de la pasintaj generacioj kaj centro de la politika-religia regado de Tibeto. De la tempo de la Kvina Dalai-lamao chiuj gravaj religiaj kaj plitikaj ceremonioj estis okazigitaj en la palaco. Krome tie konservighas oraj stupaoj por relikvoj de la forpasintaj Dalai-lamaoj.

    En la 7-a jarcento reganto de Tibeto Sun zamkampo komencis la konstruadon de la palaco. Antaue la palaco havis 999 chambrojn kaj 1 memkulturan chelon. La palaco serioze detruita de fulmo kaj milito estis plurfoje riparita kaj plivastigita. En la 17-a jarcento la palaco estis kompletigita. En 1936, kiam la halo por relikva stupao de la 13-a Dalai-lamao estis konstruita, la skalo de la palaco estis fiksita.

    La palaco konsistas el du partoj, nome la Blanka Palaco kaj Rugha Palaco.

    La Blanka Palaco estis travintrejo de Dalai-lamao kaj ankau la oficejo de la registaro de Tibeto. La palaco estas 7-etagha. En ghia 4-a etagho estas granda halo kun areo de 717 kvadrataj metroj. Tie oni okazigis gravajn politikajn kaj religiajn ceremoniojn, ekzemple titolado kaj komenco de regado de Dalai-lamaoj. En la 7-a etagho estas du apartamentoj por travintrado de Dalai-lamaoj, kiujn oni nomas Orienta Sunluma Halo kaj Okcidenta Sunluma Halo pro tio, ke la haloj estas sunlumigataj longtempe en la tago.

    En la Rugha Palaco estas 8 haloj por relikvaj stupaoj de Dalai-lamaoj kaj budhaj haloj. La plej granda el la relikvaj stupaoj estas tiu de la 5-a Dalai-lamao, ke ghi altas 12.6 metrojn. La stupao estas tegita per 3721 kg. da pura oro kaj inkrustita per pli ol dek mil gemoj kaj perloj. La muroj de la halo estas plenaj de freskoj, kaj la plej fama estas la fresko pri la vizito de la 5-a Dalai-lamo al imperiestro Shunzhi de Qing-dinastio. Supre de la trono de Dalai-lamao pendas ligna tabulo kun skriboj de imperiestro Qianlong.

    La halo por la relikva stupao de la 13-a Dalai-lamao estas la plej malfrua konstruajho en Potala-palaco. La stupao en alto de 12.97 metroj estas tegita per pura oro kun pli ol dek mil gemoj kaj perloj. En la halo estas liturgiaj ilaroj kaj necesajhoj por kultado. Antau la statuo de la 13-a Dalai-lamao Tudeng Jiacuo estas pagodo el 200 mil perloj. Sur la muroj de la 3-a etagho estas freskoj pri lia vivo.

    En Potala-palaco estas nemultaj postrestajhoj de Tubo-regno, inter kiuj Fawangdong, mallargha kaj malnova halo, enhavas statuojn de Sunzamkampo kaj lia edzino princino Wencheng, adoptita filino de imperiestro de Tang-dinastio.

    En la lastaj 300 jaroj Potala-palaco kolektis kaj konservis grandan nombron da historiaj restajhoj. Inter tiuj trezoroj estas fresko kun areo de 2500 kvadrataj metroj, chirkau mil budhaj stupaoj, pli ol 10 mil statuoj (inter ili estas 11 avalokiteshvaraj statuoj faritaj de la 13-a Dalai-lamao el dek mil taeloj da arghento), pli ol 10 mil Tangka (rulpentrajhoj), sutroj, oraj dokumentoj donacitaj de imperiestroj de Ming- kaj Qing-dinastioj por konfirmo de titolo de Dalai-lamaoj, oraj kaj jadaj sigeliloj kaj granda nombro da orajhoj, arghentajhoj, porcelanajhoj, emajlajhoj, klozoneoj, brokatoj kaj metiartajhoj.