Loghejoj de chinoj diferencas inter si pro malsamaj nacioj, loghlokoj kaj sociaj pozicioj.

Loghejoj de han-oj, krom kaverndomoj en iuj regionoj de la meza baseno de la Flava Rivero, plejparte konsistas el korto kaj domoj de ligna framo. Pro malsamaj naturaj kondichoj kaj sociaj faktoroj, la dekoracio, strukturo kaj arto de domoj dividighas ghenerale en du malsamajn stilojn, sudan kaj nordan, kun Qinling-montaro kaj la baseno de Huaihe-rivero kiel la dislimo. Inter la sudaj domoj tiuj en la malsupra baseno de Yangzi-rivero havas grandajn diferencojn kompare kun tiuj en la montregionoj de Zhejiang- kaj Sichuan-provincoj kaj tiuj sude de Qinling-montaro.

Domoj en la malsupra baseno de Yangzi-rivero, kun fermita korto, estas konstruitaj lau akso. Granda domo konsistas el vestiblo, palankeno-halo, salono kaj dormochambro konstruitaj sur centra akso, dum gastochambro, legochambro, nechefaj dormochambroj, kuirejo kaj tenejo konstruitaj sur la dekstra kaj maldekstra aksoj paralelaj al la centra. Tiel formighis korto el tri vicoj da chambroj. La postaj chambroj kutime estas duetaghaj kaj la supra etagho estas interligita. Por malmultigi sunradiadon, la korto estas pli longa de oriento al okcidento kaj chirkauita de alta muro kun fenestraj aperturoj. Ankau la chambroj havas fenestrojn antauajn kaj malantauajn por aerumo. En la korto kreskas arboj kaj floroj, kun rokajhoj kiel ornamo.

En la montregionoj de Zhejiang kaj Sichuan domoj estas konstruitaj lau deklivo, sur malsamaltaj bazoj. La chefaj chambroj estas aranghitaj sur la akso, sed la flankaj chambroj ne vicighas simetrie. Ankau la kortoj estas liberaj en formo kaj grando. La domoj ordinare estas lignoframaj, 1-3-etaghaj. Lau la lokaj kondichoj oni konstruas la murojn el brikoj, shtonoj, ramita tero, lignaj platoj au bambuoj, la ekstero de la muroj estas kalkita.

Homoj loghantaj sude de la Kvin Montaroj de longe kutimas vivi grandfamilie. Iliaj domoj havas du formojn: unu estas granda kastelo. Ghi, kvadrata en la antaua parto kaj ronda en la malantaua, konsistas el centra, maldekstra kaj dekstra partoj. La alia estas kvadrata, rektangula au ronda brika (au tera) kastelo. La plej granda tera kastelo en diametro de 70 m. konsistas el tri cirkloj kun pli ol 300 chambroj. La plej ekstera cirklo estas kvaretagha. La teretagho estas uzata kiel kuirejo kaj tenejo, la dua etagho kiel gren-tenejo, la tria kaj kvara kiel dormochambroj. La du internaj cirkloj estas unuetaghaj. En la centro estas halo destinita por kunveno, geedzigha kaj funebra ceremonioj kaj aliaj aktivadoj de la loghantoj de la kastelo. La muro de la ekstera cirklo estas el ramita tero kun dikeco de 1 m. kaj servas kiel la fundamenta muro. La ekstera muro, la lignaj framoj kaj septaj muroj perpendikularaj al la ekstera formas loghdomon. Antaue, konsidere pri sekureco, la ekstera muro estis senfenestra che la malsupro, tial ili aspektas kiel fortikajhoj.

Kaverno en Shaanxi-provinco

En la leusaj regionoj de Henan, Shanxi, Shaanxi kaj Gansu oni konstruis diversajn kavernajn kaj volbajn loghejojn por akomodighi al la lokaj naturaj kaj ekonomiaj kondichoj. La kaverna loghejo dividighis en du tipojn. Unu estas fosita en natura terkrutajho. Ofte kelke da kavernoj formas loghejon de unu familio. Au oni fosas kavernojn unu super alia. Iuj kavernoj estas fortikigitaj per arkajho el brikoj au shtonoj ene, au brika muro ekstere de kaverno. Aliaj estas fositaj sub la tero. Oni unue fosis kvadratan au rektangulan profundan kavegon sur vasta ebenejo, poste fosis sur la muroj de la kavego kavernojn. Diversformaj shtuparoj kondukas supren al la tersurfaco. Granda kavologhejo konsistas el du au pli da kavoj interligitaj kaj povas enteni 20-30 familiojn.

El la nordaj domoj la pekina kvadrata korto estas tipa. Antaue, tia domo portis evidentan signon de rigora hierarkio. La loghdomo estas aranghita simetrie lau nord-suda akso. La pordo de la korto plejparte sidas che la sudorienta angulo, interne de la pordo staras ekranmuro por shirmi la internan parton de la domo. En la antaua korto suda vico da chambroj estas gastochambro, legochambro, tenejo au loghejo de servistoj. Post la dua pordo lukse ornamita sin trovas vasta korto. En ghi la nordaj chambroj estas destinitaj por grandaghuloj, la orientaj kaj okcidentaj chambroj por pli junaj familianoj. La chambroj estas interligitaj per portiko. Ambauflanke de la nordaj chambroj aldonighas po unu chambreto kaj korteto, kie estas kuirejo kaj necesejo, au vico da chambroj malantau la nordaj chambroj. La tuta korto estas chirkauitaj per postmuroj de chambroj kaj chirkaumuroj senfenestraj. En la korto ornamas floroj, arboj kaj miniaturaj pejzaghoj. En iuj grandaj domoj, post la dua pordo estas du au pli da kortoj aranghitaj unu post alia, au kun

Kvadrata korto en Pekino

aldonitaj kortoj ambauflanke. Iuj pli grandaj domoj havas ghardenon flanke au poste de la chefaj konstruajhoj. Por rezisti atakon de frosto, oni faris la murojn kaj tegmentojn dikaj kaj terlitojn hejteblaj. La interna kaj ekstera plankoj estas pavimitaj per kvadrataj brikoj. Estis malpermesite siatempe uzi glazuritajn tegolojn, vermiljonajn pordojn kaj murojn kaj orajn ornamajhojn, escepte de domoj de nobeloj. Ordinare la muroj kaj tegmentoj estas plumbkoloraj, la fronta pordo, la dua pordo, portikoj kaj chefaj chambroj estas bunte kolorigitaj kaj la fronta pordo, ekranmuro kaj tegmentaj eghoj surhavas bele gravuritajn brikojn kiel ornamajhojn.

En Tibeto, Qinghai, Gansu kaj okcidenta Sichuan malmulte pluvas. La domo estas masonita el shtonoj, kaj la plankoj kaj tegmentoj el densaj traboj. La duetagha domo de Lhasa estas chirkauita de korteto. En la teretagho estas akceptejo, dormejo kaj tenejo, en la supra etagho akceptejo kaj dormejo, kaj ankau preghochambro kaj tenejo.

La ebentegmenta domo de ujguroj de Xinjiang havas du tipojn. En la suda Xinjiang la eksteraj muroj de la domo estas konstruitaj el brikoj kaj adoboj. Estas largha la korto chirkauita de kabanoj kaj etaghdomoj konstruitaj kun lukoj, sed sen flankaj fenestroj pro varmega kaj seka klimato. Interne de la domo estas belaj koloraj gravurajhoj. La tera arka domo de Turpan-baseno estas alia tipo. Interne de ajhurmuroj el adoboj kun arkpordoj estas korto ombrata per vinberujo, kiuj kondukas al chiuj chambroj. Interna kaj ekstera dekoracio de la domo estas simpla.

Bambua domaro de Taj-nacio en Yunnan

La nomadaj mongoloj kaj kazahhoj loghas en munteblaj jurtoj. Kutime grupas po du-tri jurtoj, apud kiuj estas konstruita tera chirkaumuro por teni brutojn. La jurto kun diametro de 4-6 m. kaj alto de ch. 2 m. konsistas el framo de lignaj latoj kaj shaflana felto. La supro de la jurto formas rondan aperturon por aerumo kaj lumo.

Nacimalplimultoj en Guangxi, Guizhou, Yunnan, Hainan kaj Taiwan plejparte loghas en surfostaj domoj por aerumado, prilumado kaj defendo kontrau shtelisto kaj rabobesto, char tiuj lokoj sin trovas en la tropika zono kun klimato varmega, humida kaj pluvoza. Arangho kaj strukturo de tiaj domoj havas grandan diferencon inter si pro malsameco de regionoj kaj nacioj. Inter ili estas tipa la bambua domo de taj-oj en Yunnan-provinco. Tiaj domoj plejparte estas el ligno au bambuoj. Sub la domo estas stalo, muelejo, tenejo k.a. Shtuparo estas aranghita en au ekster la domo. En la antaua parto de la supra etagho estas largha portiko, en ghia posta parto estas tagchambro kaj dormejo. La tagchambro kun fajrujo kaj nicho estas loko por aktivado de la familianoj. Ordinare la domo kaj korto estas chirkauitaj de bambua barilo, en la korto kreskas bashooj kaj bambuoj.