Popolaj Novjaraj Bildoj
En
Chinio, kiam venas Printempa Festo, oni kutime gluas
bildojn sur muro, pordo au fenestro de sia domo kiel
ornamon. En iuj regionoj oni gluas tiajn bildojn ech
che nupto kaj naskightago. La autoroj de novjaraj
bildoj plejparte vivas inter popolanoj kaj posedas
pentrarton heredatan de generacio al generacio.
La historio de la chinaj novjaraj bildoj
estas spurebla ghis Han-dinastio (206 a.K. - 220 p.K.).
Tiam oni desegnis sur pordo kaj muro diajn figurojn
kiel talismanojn. En la 10-a jarcento oni komencis
ksilografie produkti simplajn novjarajn bildojn. En
la Norda Song-dinastio (960-1127) popularighis novjaraj
bildoj, kiuj tiam estis nomataj paperaj bildoj. Tiajn
bildojn oni produktis pause (t.e. kovri pretigitan
pentrajhon per maldika papero kaj desegni sur la papero
ekzakte lau la originalo) au ksilografie. En Ming-dinastio
(1368-1644) la disvolvigho de ksilografio, precipe
la apero de kolora ksilografio, donis favorajn kondichojn
al grandkvanta produktado de novjaraj bildoj.
En
la 17-a kaj 18-a jarcentoj la novjaraj bildoj senprecedence
disvolvighis rilate la temojn, kvaliton kaj kvanton.
Produktejoj de novjaraj bildoj funkciis preskau en
chiuj lokoj de Chinio, ekz. Yangliuqing de Tianjin
en norda Chinio kaj Taohuawu de Suzhou en suda Chinio.
Ili ambau estis produktaj centroj de novjaraj bildoj
siatempe. Ankau Weifang de Shandong-provinco, Zhuxianzhen
de Henan-provinco kaj Mianzhu de Sichuan-provinco
estis gravaj produktejoj de novjaraj bildoj. Post
1840, rezulte de la enkonduko de litografio, freshkoloraj
kaj malmultekostaj litografoj iom post iom anstatauis
ksilografajhojn, kaj tiam komencis malkreski la popola
arto de ksilografiaj novjaraj bildoj.
La
tradiciaj novjaraj bildoj plejofte prenas kiel siajn
temojn historiajn rakontojn, mitojn, legendojn kaj
vivon de ordinaruloj. Krome, ankau montoj, riveroj,
ghardenoj, vilaghoj kaj bonauguraj bestoj, floroj
kaj birdoj estas shatataj temoj. Tiuj bildoj estas
vaste bonvenigataj de malmulte klerigitaj kamparanoj
kaj ludas gravan rolon en popularigo de literaturaj
kaj historiaj scioj kaj richigo de ilia kultura vivo.
Ankau belulinoj kaj beboj estas oftaj
temoj de novjaraj bildoj de diversaj lokoj. Tio spegulas
la esperon de la homoj, ke iliaj gefiloj kreskos sane
kaj estos saghaj, kapablaj kaj felichaj en la estonteco.
Objektoj, mitaj figuroj, bestoj au plantoj, kies nomoj
homofonas kun bonauguraj vortoj en la china lingvo,
estas ofte prenitaj en novjaraj bildoj kiel simboloj
de felicha vivo kaj prospera estonteco. Ekz., la Longviva
Dio, figuro el china mito, simbolas longvivecon; la
peonio richecon, la florvazo sendangherecon kaj la
orfisho abundon da oro kaj jado. Krome, humuraj kaj
satiraj temoj, kun profunde implicita senco kaj trafa
kritiko kontrau malbonaj fenomenoj en la reala vivo,
estas ghenerale shatataj de popolanoj.
La formoj kaj formatoj de novjaraj bildoj
varias lau malsamaj bezonoj. Ekz., granda tutfolia
bildo taugas por esti gluita en salono au chefa chambro,
kun du strioj de kaligrafie skribita versparo ambauflanke,
dum trionfoliaj kaj kvaronfoliaj bildoj estas uzataj
por salono, dormochambro, flankchambro k.a. Ambauflanke
de fenestro au pordo oni gluas paron da bildoj enhave
respondaj unu al la alia. Kaj apud lito, en stalo
kaj sur lanterno estas gluita novjara bildo oblonga,
kvadrata, ronda au romba.
La
ksilografiaj novjaraj bildoj de diversaj lokoj de
Chinio diferencas inter si en la produktado. Ghenerale,
oni povas dividi ilin en du kategoriojn. La unua estas
konata kiel bildo de "streka presado", nome
oni gluas desegnon sur bone rabotita tabulo kaj forigas
malplenajn lokojn per gravurado restigante la strekojn
de la desegno netushataj. Post tio oni presas la desegnon
sur kolora papero kaj fine faras farbadon. En iuj
lokoj oni presas desegnon sur kolora papero, kiu impresas
kiel tradicia ksilografio. La dua estas "kolorksilografia
bildo", nome oni presas bildojn per kompleto
da koloraj gravuritaj lignaj tabuloj. Kaj post tio
oni faras farbadon al vizagho, mano kaj vesto de homfiguroj.
Tiel faritaj novjaraj bildoj estas kun koloroj richaj
kaj homfiguroj versimilaj.
La karakterizajho de la novjaraj bildoj,
enhave sanaj, modestaj, simplaj kaj facile kompreneblaj,
formighis je la estetika sento de la vastaj popolamasoj.
En iuj lokoj novjaraj bildoj elspiras primitivecon:
krudaj, fortaj strekoj kaj naive simplaj figuroj,
tial ili estas tre shatataj de la kamparanoj. Aliaj
novjaraj bildoj, delikate faritaj, kun versimilaj
homfiguroj, estas bonvenaj al homoj el malsamaj socitavoloj.
Iuj el ili vekis intereson ech de imperiestroj kaj
iliaj edzinoj. Tial oni diras, ke la arto de novjaraj
bildoj karakterizighas per eleganteco kaj populareco.
Hodiau la novjaraj bildoj estas ankorau
vaste shatataj en Chinio. Antau la Printempa Festo
la vendokvanto de novjaraj bildoj estas tre granda
en la kamparo. La novjaraj bildoj senchese progresas
sur la tradicia bazo kaj elspiras pli da etoso de
moderna socio.
|