En Chinio estas pli ol 300 lokaj operoj, el kiuj la plej vaste cirkulanta estas pekina opero, formighinta komence de la 19-a jc. en Pekino.

Pekina opero estas sceneja arto, kiu unuigas kanton, dancon, mimikon kaj akrobatajhon en unu harmonia tuto. En la pasintaj 200 jaroj de la arta praktikado aperis miloj da programeroj kaj formighis kompleto da muzikaj melodioj kaj prezentaj formuloj.

Pekina opero temas pri multaj aferoj, chefe pri historiaj aferoj. Oni prenis materialojn el antikvaj romanoj, legendoj kaj mitoj. Dum la 40 jaroj post fondigho de la China Popola Respubliko verkistoj kaj pekin-operistoj verkis multajn novajn programerojn pri historiaj aferoj, moderna revolucia milito, socialisma konstruado kaj popola vivo.

Pekina opero havas originalajn artajn trajtojn en prezentado. En la longtempa ludado oni resumis fundamentajn movojn altgrade modeligitajn, imite tiujn en la vivo, ekz. fermo kaj malfermo de pordo, surchevaligho, shipveturo, supreniro al kaj malsupreniro de monto. Sur scenejo ne estas pordo, nek chevalo, shipo, monto kaj maro, tamen per siaj graciaj movoj la aktoroj povas imagigi la spektantojn pri ili kaj la spektantoj tute komprenas, kion la aktoroj faras. En pekina opero estas ankau movoj kaj mienoj beligitaj, troigitaj kaj ritmigitaj por montri ghojon, malghojon, legadon kaj skribadon, kiuj devenas de la vivo. Ili kun forta impreso kaj richa esprimo estas multe shatataj de la china popolo.

Estas la mallonga opero "Rivero en Autuno". Sur la scenejo ne estas rivero, nek boato, sed la movoj de la aktoroj montras, ke sur rivero remas maljuna boatisto kun bela knabino. La knabino, malpacienca, urghas la muljunulon plirapidigi la remadon por ne malfrui al rendevuo kun sia amato. La bonkora humura maljunulo shercas kun shi. La du aktoroj ludas sur la scenejo, kiel la boato iras sur la kvieta rivero, kaj kiel ghi trapasas kirlon. Iliaj belaj kanto kaj danco kaj ilia humura dialogo ravas la spektantojn. Kiam la opero prezentighis en Danlando, iu spektanto diris: "Mi kvazau staris en boato kaj sentis kapturnon." Evidente, li komprenis la operon kaj infektighis de ghi.

La muziko de pekina opero estas esprimricha. Ghiaj melodioj estas divideblaj en du kategoriojn: shjipi kaj erhuang. Ghenerale dirite, shjipi estas alta, dum erhuang milda. En akompano de la du melodioj kun variado oni povas ghuste prezenti la intrigojn, figurojn kaj la senton de sama figuro en malsamaj kondichoj.

El la muzikiloj akompanantaj kantadon la chefaj estas kordinstrumentoj, kiaj erhu kaj juechin, kaj el tiuj akompanantaj movojn -- perkutinstrumentoj, kiaj gongo, tamburo kaj cimbalo, inter kiuj la plej grava estas tamtamo tegita de porkledo, kiu ludas direktan rolon. Ghia sono alta kaj akra ne povas esti subigita de la sonoj de aliaj muzikiloj. En la prezentado de la tuta opero oni povas audi gongon kaj tamburon, lau kies ritmo la aktoroj surscenighas, dancas kaj faras aliajn movojn. La gongo kaj tamburo povas intensigi la atmosferon en la luktado.

En pekina opero trovighas ankau senakompanaj teatrajhoj. La lukta opero "Che Vojforko" estas unu el ili. En ghi estas nur 3 aktoroj, kiuj ludas la rolojn de tri eminentaj ushu-istoj. Ili renkontighas en malgranda gastejo kaj miskomprenas unu alian pro nekonateco kaj sekve de tio okazas lukto inter ili. Chirkau tablo ili batalas unu kontrau alia kun mallonga armilo en mano. Char la lukto okazas en profunda, senhombrua nokto, tial la opero iras sen akompano de muzikilo kaj la aktoroj devas ludi senbrue kaj en bona kunlaboro. La fama aktoro Gai Jiaotian, ankorau tre lerte kaj senbrue saltis sur kaj desaltis de tablo en ludo de la opero, kiam li aghis pli ol 70 jarojn.

La vizagho kaj kostumo de la roluloj de pekina opero estas originala kaj rigore difinita. Lau la shminkita vizagho kaj portata kostumo la spektantoj povas koni, kian rolon ludas aktoroj, chu honestan au malican. Se la enhavo de opero estas konata por la spektantoj, ili povas facile koni la rolon. La vizagho de bonkoraj roloj estas rugha kaj tiu de la malicaj blanka, kaj arlekenoj havas blankan kvadraton inter la nazo kaj okuloj. La shminkitaj vizaghoj en pekina opero ja prezentas ornamajn pentrajhojn. Por shminkado oni devas havi pentrarton.

Pekina opero estas altnivela, jughate lau la arta vidpunkto. Mei Lanfang, Cheng Yanqiu, Gai Jiaotian, Zhou Xinfang kaj aliaj famaj aktoroj de la maljuna generacio ghuis altan prestighon en- kaj eksterlande. Jam en la 20-30-aj jaroj s-ro Mei Lanfang ludis pekinan operon en Japanio, Usono kaj Sovetunio. En 1955 la fama mimo Charles Spencer Chaplin rigardis pekinan operon en Parizo kaj diris, ke pekina opero estas brilanta perlo.

>>> Fotoj