Abaka kalkulo originis el Chinio kaj disvastighis en la mondo. Dum centoj da jaroj la abaka kalkulo ludis grandegan rolon en la disvolvo de produkto, eduko, scienco kaj kulturo de Chinio. Ghi estas valora scienca kaj kultura heredajho de Chinio.

Abaka kalkulo evoluis el la antikva stangeta kalkulo. Tiam lau la decimala nombrosistemo oni faris la kvar bazajn operaciojn de aritmetiko kaj operaciojn de radikigo kaj kvardratigo per bambuaj stangetoj longaj je chirkau unu decimetro aranghitaj en diversaj formoj. Jam en la periodo de Printempo kaj Autuno (770-476 a.K.) chinaj matematikistoj povis lerte kalkuli per mallongaj bambuaj stangetoj.

Kun disvolvigho de agrikulturo, metio, komerco kaj ekstera komerco aperis granda nombro da simplaj formuloj de stangeta kalkulo. Tamen estis tre maloportune kalkuli per plenmano da stangetoj dum negocado. Ofte okazis eraroj pro ne ghuste aranghitaj stangetoj, precipe kiam oni faris kalkulon en granda cifero. Stangeta kalkulo ne povis kontentigi la bezonon de la objektiva realo, tial oni kalkulis per malgrandaj globetoj anstatau stangetoj. Fine de Han-dinastio (206 a.K.-220 p.K.) aperis notoj pri abaka kalkulo. Tial historiistoj asertis, ke en Han-dinastio oni jam komencis uzi abakon el globetoj kaj ekde tiam abaka kalkulo iom post iom anstatauis stangetan kalkulon.

Matematika libro de Song-dinastio (960-1279 p.K.) notas, ke la tiama abako havis horizontalan trabeton. Estas evidente, ke tiam oni uzis abakon el globetoj trairitaj de stangetoj. Estas tre malfacile konstati, en kiu jaro oni komencis uzi abakon kaj kiu inventis ghin. En Song-dinastio kaj Yuan-dinastio (1271-1368 p.K.) abako jam estis vaste uzata en Chinio.

En Ming-dinastio (1368-1644 p.K.) abako estis tre populara. Kaj multe progresis la metodo de kalkulo. La plej frua libro pri abaka kalkulo de Chinio estas "Fundamenta Matematiko" (1578 p.K.) de Ke Shangqian de Ming-dinastio. Bildo pri abako en la libro montras, ke la tiama abako havas 13 stangetojn kaj similas al la nuna, kies stangeto havas sur si po sep globetojn. Majstro Chen Dawei de abaka kalkulo de Ming-dinastio komencis sian komercadon che la meza kaj malsupra parto de Yangzi-rivero en la agho de pli ol 20 jaroj. Kiam li estis 60-jara (1592 p.K.), li verkis la libron "Kompleta Operaciaro", sisteme kaj detale klarigante pri abaka kalkulo. La libro havas en si 595 matematikajn problemojn kalkulatajn per abako, 26 formulojn por adicio kaj 22 formulojn por subtraho. La libro estis bonvena tra la lando kaj represita multfoje.

En tiu sama tempo abako de Chinio estis enportita en Japanion, Koreion, Vjetnamion, Tajlandon k.a. Lau esplorado de japanaj historiistoj, japanoj studintaj en Chinio fine de Ming-dinastio kunportis en Japanion la libron "Kompleta Operaciaro" kaj abakojn de Chinio. Post la Dua Mondmilito abako estis enportita de Japanio en Europon. Japanoj tre atentas pri uzo de abako. Ech en la nuna Japanio, kie komputiloj estas vaste uzataj, la popularigho kaj aplikado de abakoj rimarkinde superas tiujn en Chinio lau proporcio de loghantaro.

Abako ludas intuician rolon en instruado. Ghi ne nur figure montras la koncepton de la fundamenta matematiko kaj la principojn de la decimala nombrosistemo, kaj pli grave estas, ke kiam oni kalkulas per abako, movas globetojn per fingroj, cerbumante pri matematika logiko, li lertigas kaj la fingrojn kaj la cerbon. Tial dank' al lernado de abaka kalkulo, la lernantoj povas pli bone kompreni la koncepton pri nombro, akrigi pens-kapablon, intensigi memorkapablon kaj altigi kalkulkapablon.

Nun abako estas ankorau vaste uzata en Chinio. Abaka kalkulo estas la plej tauga por fari adicion kaj subtrahon, precipe por fari kontinuan adiciadon kaj subtrahadon de plurcifera nombro. En tiu kazo abaka kalkulo estas multe pli rapida ol la komputila. En kalkulado, kontado kaj statistikado oni plejofte uzas adiciadon kaj subtrahadon, kiuj konsistigas 80% de la kvar bazaj operacioj de aritmetiko. Kaj plie, abako havas multe da superecoj, kiaj simpla strukturo, oportuneco por uzado, rapida kaj preciza kalkulado, malmulta kosto, funkciado sen elektro kaj fortikeco. Tiujn superecojn ne havas la komputiloj. Nun chiutage miloj kaj dekmiloj da kontistoj, kasistoj, komercistoj kaj intendantoj uzas abakojn por bilanci grandan nombron da kvitancoj kaj fakturoj. El tio videblas, ke la antikva abako ankorau ludas grandan rolon en ekonomia aktivado.