China Esperanto-Ligo  
Informoj
Bultenoj
Notoj pri UK 2004
Dokumentoj
China Movado
Koncize pri Chinio
Pekino Hodiau
Vojagho tra Chinio
Enciklopedieto de Chinio

Kvar Famaj Romanoj

Inter la trezoroj de la klasikaj literaturaj verkoj de Chinio la romanoj de Ming- kaj Qing-dinastioj, precipe tiuj kun grandioza strukturo, atingis plej grandajn sukcesojn en la historio de la china literaturo. La romanoj "Tri Regnoj", "Che la Akvorando", "Pilgrimado al la Okcidento" kaj "Rughdoma Songho" estas la plej famaj kaj senmortaj en la china literatura historio.

La romano "Tri Regnoj" temas pri la levigho kaj pereo de la regnoj Wei, Shu kaj Wu. Ghia autoro estas Luo Guanzhong (1330-1400). Per priskribo de komplikaj kontraudiroj kaj bataloj inter regantaj klikoj la verko spegulas la tiaman socian kaoson kaj malkashas la avaremon, hipokriton kaj insidemon de la feuda regantaro.

En modlado de figuroj "Tri Regnoj" atingis tre brilajn sukcesojn. En la romano estas entute pli ol 400 personoj. Chiuj chefaj roloj estas vivecaj kaj profunde impresaj. La priskribo de milito estas bela. La autoro priskribis en la romano serion da kampanjoj grandaj kaj malgrandaj. El tiuj kampanjoj la Kampanjo che Chibi estas impone priskribita kun allogaj intrigoj, per kiuj montrighas la karakteroj de la herooj. La strukturo de la romano estas grandioza, arangho strikta, lingvo flua kaj rafinita.

"Che la Akvorando" estas la unua romano pri kamparana ribelo en la feuda socio en la literatura historio de Chinio. Ghin verkis Shi Nai'an, literaturisto en la komenca periodo de Ming-dinastio, kolektinte nekoherajn rakontojn pri la kamparana ribelo estrata de Song Jiang, rafininte kaj polurinte ilin surbaze de tradiciaj rakontoj kaj teatrajhoj. Priskribante la batalon de la kamparana armeo estrata de Song Jiang kun Liangshan-monto kiel la bazloko, la romano fidele montras la klasajn kontraudirojn en la feuda socio de Chinio kaj la naskighon, disvolvighon kaj neeviteblan malvenkon de la kamparana ribelo. Lau la pensfadeno "oficistoj igas la popolon ribeli" la romano malkashas kaj skurghas la putran regantaron, fervore laudas la heroan spiriton de la ribelantoj. La intrigoj estas komplikaj kaj la karakteroj de la herooj delikate priskribitaj. La autoro priskribis la heroojn konforme al ilia deveno, vivovojo kaj shanghigho de la medioj. En la romano la autoro talente priskribis 108 bravajn figurojn. La lingvo estas klara, viveca kaj humura. Malgrau, ke la romano estis malpermesita nelonge post sia apero, ghi neniam chesis cirkuli inter la popolanoj.

"Pligrimado al la Okcidento" estas romantikisma mita romano, verkita en la meza periodo de Ming-dinastio. Ghi temas pri tio, kiel la simi-regho Sun Wukong eskortas bonzon Xuanzang en pilgrimado al la Okcidento por peti sutrojn kaj kiel li subigas demonojn kaj monstrojn survoje al la Okcidento. Surbaze de la mitoj cirkulantaj en la popolo Wu Cheng'en (1500-1582) verkis tiun grandan kaj eminentan literaturan verkon. Per richaj imagoj, mirigaj intrigoj kaj grandioza strukturo li malfermis novan kampon de fantazia romano, modlis idealan heroan figuron Sun Wukong. Sagaca kaj maltima al chiaj potencoj en la chiela regno, Sun Wukong heroe ribelas kontrau la chiela palaco kaj brave batalas kontrau la chiela imperiestro. La autoro kreis ankau amindan kaj komikan teatran figuron Zhu Bajie kun trajtoj de individua etproduktanto kaj pian, humanan kaj timeman bonzon Xuanzang kun trajtoj de feuda intelektulo. La romano el multaj malgrandaj historioj estas humura kaj interesa.

La romano "Rughdoma Songho" naskighis en la dua duono de la 18-a jc. Ghi atingis kulminon de la realismaj klasikaj romanoj de Chinio kaj samtempe estas rigardata kiel perlo en la trezorejo de la monda literaturo. La autoro Cao Xueqin (1715-1764) devenis de burokrat-bienula familio. Implikighinte en jughafero, lia patro estis eksigita kaj la familia havajho konfiskita, ke la familio malprosperighis. Mezagha, Cao Xueqin transloghighis en Pekinon kaj vivis vivon malrichan. En Pekino li verkis la romanon 10 jarojn kaj pro malricheco kaj malsano li mortis, ne plenuminte la verkon. La romano havas 120 chapitrojn. Ghiaj unuaj 2/3 estis verkitaj de li, kaj la lasta 1/3 de Gao E, lia samtempulo. Per la tragedio pri la amo kaj geedzigho de Jado, Jaspa kaj Ora kaj la prospero kaj malprospero de la familio Jia, la romano montras la dekadencon kaj nepran pereon de la feuda sistemo. La autoro genie modlis brilajn figurojn de Jado kaj Jaspa, ribelantoj de la feuda socio, kaj figuron de Ora, fidelulo de feudaj ortodoksaj pensoj, kaj zorgeme bildigis amason da junaj nobelinoj kaj servistinoj kun klaraj personaj trajtoj. Per priskribo de ilia ofendigho kaj pereo la autoro malkashis la krimegojn de la feuda socio. Li kreis ankau grupon da abomenindaj regantoj altrangaj kaj bazaj. Koncerne la lingvon, la romano heredis la tradician popularan lingvon. La autoro perfekte uzis parolan lingvon, popoldirojn kaj klasikan literaturan lingvon. La rakontoj estas koncizaj, infektaj, kaj la dialogoj elspirantaj individuecon. La verko estas modelo de la chinaj klasikaj romanoj, pro kio ghi estas honorita kiel "enciklopedio de la feuda socio de Chinio".

Post sia apero "Rughdoma Songho" tuj skuis la literaturan rondon. En formo de manuskripto ghi cirkulis pli ol 30 jarojn. La atako kaj malpermeso fare de la feudaj burokratoj ne povis chesigi ghian cirkuladon. Ghi havas netakseblan influon sur la historion de la china literaturo kaj donas senkompare richan sperton al la postaj verkistoj.