China Esperanto-Ligo  
Informoj
Bultenoj
Notoj pri UK 2004
Dokumentoj
China Movado
Koncize pri Chinio
Pekino Hodiau
Vojagho tra Chinio
Enciklopedieto de Chinio

Orientaj Piramidoj

Kiam oni mencias piramidon, oni chiam rememoras mauzoleon de faraono de la antikva Egiptio. Sed fakte, ankau Chinio havas piramidojn. Oni nomas ilin "orientaj piramidoj".

La Mauzoleo de Shaohao. Lau legendo, Shaohao estis unu el la kvin chinaj antikvaj reghoj, venintaj de la chielo. Li estis 84 jarojn sur trono kaj vivis cent jarojn. Kiam li estis sur trono, la popolanoj estis virtaj kaj vivis pace kaj la chielo benis ilin. Por memorigi lin, liaj posteuloj konstruis por li mauzoleon kvar km. oriente de la nuna urbo Qufu.

Oni ne scias, kiam ghi estis ekkonstruita. Historia noto montras, ke en Song-dinastio (960-1279) oni konstruis la tombon el shtonoj kaj en Ming- kaj Qing-dinastioj (1368-1911) oni plurfoje ghin rekonstruis. Ghi estas konstruajho en formo de piramido malofte videbla en Chinio. La malsupra egho de la konstruajho longas 28 m., la supra 9.4 m. kaj la flanka 15.2 m. Sur la korpo estas Shaohao-templo. La suprajho de la korpo estas farita el glataj shtonplatoj. Tial la tieaj popolanoj nomas ghin Dekmilshtona Monto. La konstruajho aspektas bele kaj impresas majeste kaj impone pro harmonia strukturo kaj proporcio de la supra kaj flanka eghoj konforma al la ora sekco.

La Mauzoleoj de la Reghoj de la Okcidenta Xia-regno. La flavaj konstruajhoj kun verda monto kiel sia fono aspektas impone kaj grandioze. La Okcidenta Xia-regno (1038-1227) estis malgranda regno en nordokcidenta Chinio. La regiono de la mauzoleoj de la reghoj de la Okcidenta Xia-regno situas en la orienta parto de Helan-montaro, kie estis entombigitaj nau reghoj kaj pli ol 140 aristokratoj. La mauzoleoj de reghoj frontas al sudo, kun totala areo de pli ol 100 000 kvadrataj metroj, kaj la ruinoj de la surteraj konstruajhoj, kiel dia muro, angulaj turoj, gardturoj, steleo, ekstera muro, interna muro, oferhalo kaj pagodforma oferteraso, estas simetrie aranghitaj lau la nord-suda akso.

La Mauzoleo Tailing de Li Yuanhao, la unua regho de la Okcidenta Xia-regno, estas la plej granda en la regiono. Li surtronighis en la agho de 34 jaroj. Li estis prudenta, erudicia kaj kuragha. Li lanchis militon kontrau siaj najbaraj landoj, ekspansiigis la teritorion kaj fine faris la regnon la plej potenca en nordokcidenta Chinio. Li vivis dibochan vivon kaj konstruigis por si gigantan mauzoleon. Nun krom la alta oferteraso, restas neniu alia surtera konstruajho de la mauzoleo. Feliche, estas antau nelonge elterigitaj tri skulptitaj shtonaj sokloj de steleoj sur la ruino de la oferteraso. Tio estas tri homfiguraj monstroj kun granda ventro, elstaraj mamgloboj kaj larghe malfermitaj okuloj. Ili staras surgenue kaj tenas surkape au surdorse pezan shtonsteleon, montrante neelcherpeblan forton. La tri skulptajhoj, montrantaj krudajn kaj senghenajn karakterojn de la nacio de la Okcidenta Xia-regno, donas al la mauzoleo ian vivecon.

La Mauzoleo de Generalo. Ghi estas pli simila al piramido de Egiptio. Ghi estas mauzoleo de regho de la antikva gaogouli-nacio de Chinio. Gaogouli-regno translokis sian chefurbon de Liaoning al Ji'an en 3. kaj retranslokis ghin al Pjongjang en 427. Dum la periodo de 3 ghis 427 Ji'an estis la politika, ekonomia, kultura kaj milita centro de Gaogouli-regno. Nun en ghi konservighas granda nombro da kulturaj historiaj restajhoj de gaogouli-nacio sur- kaj subtere. Precipe ekster la urbo dislokighas dekmiloj da antikvaj tomboj.

El la sennombraj tomboj la plej okulfrapaj estas la Mauzoleo de Regho Haotai kaj la Mauzoleo de Generalo. Ili, shtupare masonitaj el shtonoj, aspektas kiel piramido de Egiptio. La Mauzoleo de Generalo estas pli bone konservata.

La Mauzoleo de Generalo situas 4.5 km. nordoriente de Ji'an, sur vasta sundeklivo, kie kushas multe da tomboj. Ghi, en formo de piramido, altas 12.4 m. Ghia baza egho longas 31.5 m. kaj la baza areo estas 960 kvadrataj metroj kaj la supra 270 kvadrataj metroj. La mauzoleo estas masonita el prilaboritaj longaj granit-pecoj kaj ene plenigita per rulshtonetoj. Por konstrui ghin oni uzis 6 000 kubmetrojn da shtonoj. La mauzoleo estas sep-shtupa. La unua shtupo estas la plej alta, masonita el kvar tavoloj da longaj shton-pecoj kaj la aliaj ses el po tri tavoloj da tiaj shton-pecoj. Por malebligi eksterenmovighon de masonitaj shton-pecoj sub la pezo de rulshtonetoj, che la kvar flankoj de la mauzoleo oni metis po tri shtonegojn (nun restas nur du). Chiu shtonego pezas pli ol 15 tunojn. La entomba chambro staras sur la tria shtupo kaj ghia enirejo estas meze de la kvina shtupo. La chambro estas 5.5 m. alta, kvadrata, kun egho 5 m. longa. Estas mirinde, ke pli-ol-50-tuna shtonplato kun areo de 60 kvadrataj metroj servas kiel la kovrilo de la chambro. Neniu scias, kiel oni metis ghin siatempe sur la supron de la tombo.

En la tombejo ekzistis ankau aliaj kvin malgrandaj tomboj, nun restas nur unu el ili.