 Sinjoro
prezidanto, gesinjoroj honoraj gastoj, estimataj gekongresanoj,
karaj geamikoj, alvenintaj el plej diversaj partoj de nia terglobo,
por ĝui la ununuran etoson de niaj renkontoj, kaj por festi la centjaran
jubileon de la asocio nin unuiganta, de Universala Esperanto-Asocio.
Iam grava krizo de la movado motivis starigon
de nia Asocio. Tial ĝi denaske kontraǔ krizoj estas armita. Dum
la jarcento de sia ekzisto plurajn krizojn ĝi venkis sukcese; tial,
hodiaǔ centjaraĝa, ĝi daǔre juna aperas. Ni honore rememoru la forpasintajn
heroojn de ĝia "longa batalado". Permesu ke mi menciu
nur la nomojn de kelkaj inter ili: de Hector Hodler, de Edmond Privat,
de Harry Holmes, de Ada Fighiera-Sikorska, de Giorgio Canuto, de
Ivo Lapenna, de Claude Piron, nomojn sonantajn kiel mejloŝtonoj
de la historio de nia movado. Mi salutu ankaǔ la hodiaǔajn pionirojn.
Neniun forgesante, mi citu nur kelkajn nomojn, ekzemple tiujn de
Humphrey Tonkin, de John Wells, de Claude Nourmont, de Giuseppe
kaj Ursula Grattapaglia, de Renato Corsetti, de Amri Wandel, de
Michela Lipari aǔ de Raymong Bore. Mi fieras esti ilia amiko.
La Asocio ne funkcius sen la entuziasmo
de ĝiaj membroj; ĝi malfunkcius sen la sindonema laboro en ĝia Centra
Oficejo; laboro de la teamo de bonkvalitaj oficistoj gvidataj de
same sindonema Ĝenerala Direktoro. Mi salutu tiurilate Simo Milojevic,
ĵus emeritiĝintan; kaj Osmo Buller, la aktualan mastron, ambaǔ amikoj
miaj. Krome, mi ne forgesu la meritojn de Stano Marcek, la brila
redaktoro de nia ĉiumonata ligilo, la revuo Esperanto. Fine, ni
ĉiuj forte esperas, ke nia Estraro, sub la prezido de Probal Dasgupta,
efike daǔrigos la vojon de siaj indaj antaǔuloj, gvidonte la movadon
al novaj, rimarkeblaj sukcesoj.
Okazas, ke ni vivas nuntempe en la periodo
de sinsekvaj jubileoj. Ĉi-jare ni festas centjariĝon de la Asocio,
lastjare okazis centdudekjara datreveno de la Unua Libro, venontjare
ni honorigos en Bjalistoko la centkvindekan datrevenon de la naskiĝo
de Zamenhof, avo ne nur mia, sed avo de ĉiuj esperantistoj! Mi tamen
ne estas certa, kioma datreveno okazos relate al detruo de la Babel-turo.
Fakte precizaj datoj mankas tiurilate en la Malnova Testamento.
Ni povas nur lerni, legante la ĉapitron dekunuan, ke Dio, por puni
la homojn pro ilia sincerteco, konfuzis ilian lingvon, per multego
da idiomoj ĝin anstataǔigante.
Ĉu fakte la Dia intenco estis puni la
homaron? Ĉu la novaj lingvoj ne estis kreitaj kiel puno sed kiel
donaco? Ĝuste hodiaǔ kaj dum la venonta semajno ni debatos ĉi tie
pri lingvoj ne kiel pri puno, sed kiel pri trezoro de la homaro!
Ĉar sen la lingva diverseco, la multnombro de kulturoj ne povus
ekzisti, tiu diverseco estanta riĉeco senkompara de la homaro. La
lingva diverseco povas tamen esti danĝera: ĝi kaǔzas malkomprenon
inter homoj unuopaj, sed ankaǔ inter popoloj diverslingvaj. Kaj
ofte malkompreno kondukas al malamo, kaj malamo inter popoloj povas
konduki eĉ al militoj.
Tial, por alporti "sanktan harmonion
al al mond' eterne militanta", ni, esperantistoj, ni proponas
la "neǔtralan lingvan fundamenton", sur kiu "la popoloj
faros en konsento unu grandan rondon familian". Ni insistas,
ke tiu lingvo neǔtrala ne celas malaperon de lingvoj naciaj. Tute
kontraǔe: ĝi helpas ilian longdaǔrecon, eĉ al lingvoj parolataj
de tre malmultnombraj gentoj. Esperanto, lingvo neǔtrala, ne anstataǔas
lingvojn naciajn; ĝi devas esti la dua lingvo por ĉiuj. Malsame,
iu ajn lingvo nacia, trudante sin kiel internacian, tendencas substituiĝi
al aliaj lingvoj naciaj, minacante tiamaniere la daǔrigon de ilia
ekzisto. Tiu minaco rilatas sekve al la kulturoj pere de tiuj lingvoj
reprezentataj, kreante danĝeron al trezoro de la homaro. Ni, esperantistoj,
ni tiun trezoron defendu, respektante la bonfaron de la Babela detruo!
|