Papertondajho
devenis de ajhura metio. Unue oni faris ajhurajn metiartajhojn el
metalo, kaj virinoj ornamis sin per tondajhoj el oraj kaj arghentaj
folioj au koloraj teksajhoj. Iom post iom virinoj eltondis el papero
florojn, birdojn, bestetojn kaj diversajn homajn figurojn kaj gluis
ilin sur pordojn, fenestrojn, lanternojn kaj donacojn. La domoj
en la kamparo de norda Chinio havas fenestrojn kun lignaj kradoj.
Oni kovras la fenestrojn per blanka papero kaj gluas sur la blanka
papero rughajn kaj multkolorajn papertondajhojn por pliigi la festan
etoson.
La
arto de papertondajho trovighas chie en Chinio. La materialo estas
malkara kaj la farado facila, tial la arto vaste enradikighis en
Chinio.
De
1959 ghis 1966 oni elterigis 5 papertondajhojn che la Silka Vojo
en Xinjiang. Specialistoj konstatis, ke ili estis faritaj en la
Sudaj kaj Nordaj Dinastioj (420-589). Tiuj papertondajhoj temas
pri bestoj, floroj kaj geometriaj figuroj.
En
la Sudaj Dinastioj (420-534) estis moro glui homan figuron el papero
sur ekranon au meti ghin sur hararon. Shajne tio estis la plej frua
papertondajho. En la sekvanta Sui-dinastio (581-618) oni eltondis
homajn figurojn el ora au arghenta folio kaj kolora papero. De tiam
la moro heredighis al la postaj dinastioj.
Historio
kaj disvolvigho
Du
manieroj de papertondado
|