Unua-pagho>> Kulturo >> Moroj

 

 

 


Papertondajhoj de Chinio

Historio kaj disvolvigho

de LI QIANG

    Papertondajhoj pli furoris en Tang-dinastio (618-907). Kiam imperiestroj akceptis korteganojn en printempo, ili shatis donaci al ili tondajhojn el ora kaj arghenta folioj kaj papero.

    En Song-dinastio (960-1279) imperiestroj akceptis korteganojn kaj donacis al ili tondajhojn el diversaj materialoj. Oni notis, ke en tiu dinastio estis fama juna majstro de papertondado, kiu povis fari papertondajhojn en manikoj. Tiam multaj adaptis la desegnojn de papertondajhoj al brodajhoj kaj porcelanajhoj.

    En Yuan-dinastio (1206-1368), en pluvsezono oni tondis virinan figuron kun granda balailo kaj pendigis ghin sub la alero por peti dion forpeli malserenan veteron kaj doni sunlumon. En tiu dinastio oni gluis papertondajhojn sur metiartajhojn. Estas noto, ke oni gluis figurojn de homoj kaj chevaloj sur lanternojn. Varma aero de kandelo turnis lanternon kaj eble tio estis la plej frua turnolanterno.

    En Ming-dinastio (1368-1644) oni notis en poemoj prezentadon de ombro-teatrajho. Tio pruvis, ke papertondajho estis vaste aplikata en teatro. En libroj oni trovis notojn pri papertondajhoj pri floro, bambuo kaj birdo. Krome oni menciis ankau aplikon de vaks-tinkturado en papertondado. Tio pruvis, ke tiutempe oni jam povis fari kolorajn papertondajhojn.

    En Qing-dinastio (1644-1911) papertondado estis shatataj de manchuroj kaj alte taksata de la kortego. Papertondajhoj estis pli kaj pli multe uzataj en la chiutaga vivo, ekzemple por kultado, preghado, nupto, funebro, infannaskigho, festo kaj teatro. Oni vendis papertondajhojn servantajn por brodado de shuoj kaj farado de ventroshirmiloj kaj monsaketoj.

    Papertondado havis pli grandan disvolvighon en la moderna tempo.

Deveno kaj karakterizajhoj
Du manieroj de papertondado