Domoj de li-oj

Li-nacio kun pli ol 1.2 milionoj da membroj loĝas ĉefe en Hainan-provinco en suda Ĉinio.

Li-oj konstruis siajn domojn en formo de renversita boato sur alta teraso aŭ modera deklivo en rivervalo. Mito rakontas: Antikvece estis imperiestro. Lia filino enamiĝis al juna balaisto en la palaco. La imperiestro estis kolerega. Malgraŭ plurfoja malhelpado, li ne sukcesis disigi ilin, do li ordonis forpeli ilin el la palaco. Laŭ la ordono de la imperiestro, oni portis ilin en boaton sen rudro kaj remilo, sed kun hakilo kaj kilogramo da grensemo, kaj lasis la boaton flosi laŭvente al vasta maro. Post longa flosado la boato fine grundis sur plaĝo de dezerta insulo. La princino kaj ŝia amato vidis, ke sur la dezerta insulo kreskas multaj arboj plenaj de fruktoj kaj aroj da simioj viglis en arbaro. Je tio iliaj ĉagreno kaj timo tuj malaperis. Ili vivtenis sin per leporo kaj birdaj ovoj kaj fiksloĝis sur la insulo. Ili havis infanojn kaj vivis gajan vivon.

Ili estis prapatroj de li-oj. Ĉar ili venis per boato kaj por memori ilin, li-oj ĉiam loĝas en domo en formo de renversita boato konstruita el branĉoj kaj pajlo kaj neniam ŝanĝis ĝian strukturon.

La tradicia domo en formo de renversita boato altas je 3-4 m, larĝas je ĉ. 4 m. La tegmento estas farita el pajlo kaj bambuaj tranĉaĵoj plektitaj en blokojn, ĉiu longa je 120 cm, larĝa je 60 cm kaj dika je ĉ. 20 cm. La muroj estas faritaj el bambuaj plektaĵoj tegitaj per argilo, aŭ bambuaj branĉoj aŭ kokosarbaj trunkoj.

Li-aj domoj konsistas el senŝirma vestiblo kaj ĉambro, malantaŭ la ĉambro aŭ apud la vestiblo estas dometo por objektoj.

La ĉambro simple meblita servas al la tuta familio kiel dormoĉambro kaj kuirejo. La litoj plejparte estas el bambuo kaj ligno. La forno estas masonita el ŝtonoj, kontraŭ la lito. Ĉirkaŭ la dormoĉambro estas bambuaj aŭ ŝnuraj bretaroj por tenado de manĝaĵoj, greno, semo kaj aliaj objektoj.

La domoj de li-oj ofte ne havas fenestrojn. Pro tio en la ĉambro estas malhele, kaj krome en Hainan estas varme, li-oj faras mastrumadon, ekz., pisti rizgrajnojn, fari teksadon kaj plektadon de bambuaj aŭ lienaj ujoj, akcepti gastojn en vestiblo. Ĉar la vestiblo estas vasta, sub ĝia trabo pendas lulilo kaj balancilo por infanoj.

La domoj de li-oj estas simplaj, kaj la konstruado de la domo estas facila. Se la materialoj estas pretaj, unu tago sufiĉas, kiam la tuta vilaĝo helpas. Sed la domo servas nelonge, li-oj devas renovigi ĝian tegmenton post ĉ. 3 jaroj kaj ĝiajn trabojn kaj fostojn post ĉ. 8 jaroj.