../images/002.gif

"Sur glava monto kaj en fajra maro"

de AI YOU

La chinoj shatas montri sian firman volon venki grandajn malfacilojn kaj dangherojn per la vorto "spite glavan monton kaj fajran maron".

Nun oni scias, ke grimpi glavan monton kaj naghi en fajra maro tute ne estas absurdajho por fortaj lisu-aj viroj, vivantaj che la piedo de Gaoligong-monto en la gubernioj Tengchong kaj Longling, Yunnan-provinco.

La Glava Festo estas manifestado de la eksterordinara kapablo de la bravaj lisu-aj viroj.

La festo originis el iu tragedia legendo: Antau tre tre longe la prapatroj de la han-oj kaj lisu-oj estis intimaj fratoj. Post ilia plenkresko ili devis vivi aparte. La pliaghaj fratoj han-oj okupis terpecon chirkauigitan per shtonoj, dum la malpliaghaj fratoj lisu-oj okupis la terpecon chirkauigitan per pajlaj shnuroj. Ekster ilia atendo subita incendio forbruligis la pajlajn shnurojn, kaj la lisu-oj perdis sian terpecon, dum la shtonoj, per kiuj la han-oj chirkauigis sian terpecon, firme staris en la antaua loko. La lisu-oj do devis nur vagabondi kaj fine ili venis en la primitivan arbaron sur Gaoligong-monto kaj tie vivtenis sin per chasado. Sed malicaj homoj ne volis, ke la lisu-oj vivu pace. Ili bruligis la vilaghon de lisu-oj kaj forrabis de ili la havajhojn. La pliaghaj fratoj han-oj sendis generalon Wang Ji helpi ilin en la batalo kontrau la malamikoj. Por ke la lisu-oj ne ofendighu de aliaj, la generalo starigis barajhon che la pasejo kaj instruis al junaj lisu-oj batalarton por defendi ilian hejmlokon kaj krom tio la generalo distribuis al ili monon kaj grenon. Sed tute ekster ilia atendo koruptighinta oficisto de la kortego kalumniis, ke la generalo intencas ribeli, kaj instigis al la suvereno retiri lin, kaj post tio ili venenis lin che la bonveniga bankedo. Informighinte pri la malfelicho, la lokaj lisu-oj sentis grandan malghojon kaj ekbolis de indigno. Ili bruligis tendarfajron kaj faris altan monton el arbotrunkoj kaj akraj glavoj. Ili jhuris al la chielo, ke ili shanghos la malghojon en strebadon por defendi la hejmlokon. De tiam chiujare ili solenis la 8-an de la dua monato lau la china luna kalendaro, datrevenon de la viktimigho de generalo Wang, kio iom post iom farighis tradicia festo de la lisu-oj.

Chiujare che vesperigho de la 7-a tago de la dua monato sur difinita loko ekbrulas tendarfajro kaj la lisu-oj junaj kaj maljunaj senghene dancas kaj kantas. Kiam la fajro farighas arda maso, bravaj lisu-aj viroj aperas en rughaj kaptuko kaj vestoj tenante rughan flagon en la mano kaj tretas kun nudaj piedoj sur karbo brulanta. En la fajrejo ili krias kaj saltas, vishas sian vizaghon per karbobuloj, de kio la apudestantoj kriegas de surprizo. Tio ja estas tiel nomata banigho en fajro au trudigho en fajran maron. Oni diras, ke tio estas preludo de grimpado sur glava monto. La lokanoj diras, ke tio estas utila ne nur por forigo de chiaj perversajhoj sed ankau por korpa ekzercado, iom simila al korpo-varmigo de eminentaj sportistoj antau gravaj sportaj konkursoj.

En la sekvanta tago, t.e. la 8-a de la dua monato lau la china luna kalendaro, venas la ekscitaj horoj.

Meze de la kampo aperas framo el du arbotrunkoj, al kiuj firme ligighas 36 au 72 shtalaj glavoj, kiuj magnete altiras al si la okulojn de chiuj cheestantoj. La glavoj estas akraj kun klingo supre.

Por ke la akraj glavoj ne vundu la nudajn piedojn, patriarko de la vilagho vershas sur iliajn piedojn iom da "sorcha likvajho". Post tio la bravuloj trinkas alkoholajhon. Ili alte levas la kapon kaj komencas la imponan grimpadon. Firme kaptante akran klingon de la glavoj per la manoj, ili pasho post pasho grimpas supren, kun la piedoj sur la glavoj, ghis la supro de la framo. Subite iu renversas sin kun la kapo starigita sur la kulmino. Fine li prenas la kvinkolorajn flagojn, simbolon de la venko, kaj jhetas ilin sur la orientan, okcidentan, sudan, nordan kaj mezan lokojn de la tero. Tiam ektondras varma hurao.